Συνέδριο Πρόληψης και Συμβουλευτικής στη Φυσικοθεραπεία

Με σημαντικούς και έγκριτους ομιλητές και την παρακολούθηση από 1.500 Φυσικοθεραπευτές – την μεγαλύτερη συμμετοχή μέχρι σήμερα – πραγματοποιήθηκε το 32ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φυσικοθεραπείας το διάστημα Παρασκευή 29 Νοεμβρίου – Κυριακή 1 Δεκεμβρίου με θέμα «Κάλλιον το Προλαμβάνειν του Θεραπεύειν – Πρόληψη και Συμβουλευτική στη Φυσικοθεραπεία», στο Στάδιο Ειρήνης & Φιλίας στο Ν. Φάληρο. 

Το Συνέδριο, είναι το πρώτο με χορήγηση μοριοδότησης συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στους συμμετέχοντες, ενώ παρών ήταν το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Σ.Φ. το οποίο εξελέγη πρόσφατα, μετά τις αρχαιρεσίες που πραγματοποιήθηκαν την 13/10/2024.

Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κ. Ειρήνη Αγαπηδάκη: «η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας έχει αναγνωρίσει την αναγκαιότητα να ενταχθούν ενεργά οι φυσικοθεραπευτές στην ΠΦΥ» 

Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου κήρυξε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κα Ειρήνη Αγαπηδάκη, αναφέροντας πως «η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας έχει ήδη αναγνωρίσει την αναγκαιότητα να ενταχθούν πιο ενεργά οι φυσικοθεραπευτές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) της χώρας μας. Η επόμενη ημέρα στην Υγεία είναι η Πρόληψη και αυτό είναι το μήνυμα του ιδίου του Πρωθυπουργού κου Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και του Υπουργού Υγείας, κου Άδωνι Γεωργιάδη» τόνισε.

Η κα Αγαπηδάκη, προανήγγειλε δύο τρόπους με τους οποίους η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας θα εντάξει πιο ενεργά τους φυσικοθεραπευτές στην ΠΦΥ:

• – Μέσω προγράμματος χρηματοδοτούμενου από το ΕΣΠΑ, βάσει του οποίου οι φυσικοθεραπευτές θα προσεγγίζουν ηλικιωμένους συνανθρώπους μας ηλικίας άνω των 65 ετών στις οικίες τους και θα εφαρμόζουν προγράμματα μείωσης της βλάβης και μυικής ενδυνάμωσης και αποφυγής επιπλοκών, όπως κατακλίσεις, δυσκαμψίες κλπ.
• – Με την προκήρυξη θέσεων στελέχωσης της ΠΦΥ με φυσικοθεραπευτές η οποία βρίσκεται ήδη σε επεξεργασία

Στο ανωτέρω πλαίσιο, η κα Αγαπηδάκη ζήτησε από τον πρόεδρο του Π.Σ.Φ., κ. Πέτρο Λυμπερίδη, να συγκροτηθεί ομάδα αποτελούμενη από νέους επιστήμονες Φυσικοθεραπευτές, η οποία θα λειτουργεί ως γνωμοδοτική επιτροπή προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ενώ ολοκληρώνοντας την ομιλία της ανέφερε: «Η Ελλάδα έμαθε την δημόσια υγεία με την πανδημία του νέου κορονοϊού. Μάθαμε, έτσι, και την Πρόληψη, για την οποία έχουμε τα εμβόλια, τον υγιεινό τρόπο ζωής και τους προσυμπτωματικούς ελέγχους. Εάν αποτύχει αυτή η τριάδα, η Ιατρική δεν θα μπορεί να κάνει πολλά, όσο η Ευρώπη – αλλά και η χώρα μας – γερνάει και οι ηλικιωμένοι συσσωρεύονται στα νοσοκομεία».

Ο Ομότιμος Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Χρήστος Λιονής, στην κεντρική ομιλία της τελετής έναρξης του Συνεδρίου, υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι «το μόνο εμπόδιο, που υπάρχει σήμερα, για την πλήρη ένταξη των φυσικοθεραπευτών στην ΠΦΥ της χώρας μας είναι η φτωχή γνώση των γιατρών για τον ρόλο της Φυσικοθεραπείας». Επάνω σε αυτό, ανέφερε το προσωπικό του παράδειγμα όπου κατά τη διάρκεια της μετεκπαίδευσής του στη Σουηδία, είδε ότι το 50% της δραστηριότητας των Κέντρων Υγείας εκεί αφορούσε την Φυσικοθεραπεία. «Η ΠΦΥ δεν διαθέτει ηγεσία για να τεκμηριώσει τον λόγο και τον ρόλο της Φυσικοθεραπείας, ενώ υποφέρει διαχρονικά και από την υποχρηματοδότηση», σημείωσε ο κ. Λιονής, συμπληρώνοντας ότι «θέλουμε Φυσικοθεραπευτές, εκπαιδευμένους ακόμη και στις μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις – στην Κατάθλιψη και τις Αγχώδεις Διαταραχές. Θέλουμε θεραπευτές και όχι μόνο Φυσικοθεραπευτές. Νέος ρόλος σε μία νέα εποχή. Αυτοί θα παρεμβαίνουν και σε περιστατικά ψυχικών διαταραχών. Ο Μετασχηματισμός,» είπε, «είναι μία έννοια, την οποία εισήγαγε διεθνώς η πανδημία του νέου κορονοϊού. Συστήματα Υγείας τα οποία δεν θα μπορέσουν να μετασχηματισθούν δεν έχουν μέλλον. Ακόμη και μόνος του μπορεί να δράσει ο Φυσικοθεραπευτής. Να προσδιορίσουμε, λοιπόν, τα σχετικά πεδία. Να συνδυάσουμε Φυσικοθεραπεία και Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας».

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολούθησαν οι συμμετέχοντες και την ομιλία του Καθηγητή Φυσικοθεραπείας του Πανεπιστημίου της Δυτικής Νορβηγίας, κ. Joost Van Wijchen, ο οποίος μετέχει στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Φυσικοθεραπείας στο working group για την Εκπαίδευση, ενώ έχει διατελέσει και Αντιπρόεδρος στον ENPHE (Ένωση Πανεπιστημιακών Σχολών Φυσικοθεραπείας της Ευρώπης). Ο κος Wijchen επεσήμανε ότι «Πρέπει να δούμε με ποιούς τρόπους μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να παραμείνουν υγιείς» ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά και στην αυτενέργεια του ασθενούς: «η Φυσικοθεραπεία στην Ευρώπη επιδιώκει μία ισορροπία μεταξύ της ιδιότητας του ασθενή και της αυτενέργειάς του (ενεργή συμμετοχή στο πρόβλημά του).  Έτσι, τίθενται στο πεδίο μας η Ηθική Αυτονομία, η Λογοδοσία και η Συνεργασία. “Φροντίζουμε τον ασθενή” σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε το “ταξίδι” του από την ασθένεια στην αυτενέργεια».

Ο κ. Wijchen, αναγνώρισε την προσπάθεια της Φυσκοθεραπείας να αναγνωριστεί ως αυτόνομος επαγγελματικός κλάδος στην Ελλάδα και αναφέρθηκε στις εξής προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει:

• – Την αύξηση των υπερηλίκων (γεγονός το οποίο είναι ιδιαιτέρως έντονο και στην Βόρεια Ευρώπη)
• – Την αύξηση των μη μεταδοτικών νοσημάτων, με τα οποία όλοι θα βρισκόμαστε αντιμέτωποι ολοένα και περισσότερο.
• – Τις διευρυνόμενες ανισότητες στην πρόσβαση στις δομές Υγείας και στην έκβαση των θεραπειών, καθώς δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες δυνατότητες να παραμείνουν υγιείς

Ο Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του Τμήματος Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) κ. Κωνσταντίνος Αθανασάκης, επισήμανε μεταξύ άλλων, ότι «από την επέκταση της Φυσικοθεραπείας σε όλα τα πεδία, τα συστήματα Υγείας κερδίζουν από την άποψη του οικονομικού κόστους – και μάλιστα κερδίζουν πολύ» συνεχίζοντας πως «η αύξηση της δαπάνης για την φυσικοθεραπεία συνδέεται σε όλες τις σχετικές μελέτες με την αύξηση του καθαρού οικονομικού οφέλους για το σύστημα Υγείας». 

Ανέφερε επίσης ότι η Φυσικοθεραπεία έχει αποδειχθεί πως για ένα μεγάλο εύρος ασθενειών – το οποίο περιλαμβάνει από μυοσκελετικές παθήσεις και τραυματισμούς μέχρι νευρολογικές παθήσεις – αποτελεί την πιο οικονομικά αποδοτική θεραπευτική προσέγγιση συγκριτικά με άλλες πιο δαπανηρές (και ίσως λιγότερο αποτελεσματικές) παρεμβάσεις. «Το οικονομικό κόστος είναι πάντα χαμηλότερο στα άτομα τα οποία υποβλήθηκαν σε Φυσικοθεραπεία, σε σχέση με τα άτομα τα οποία δεν έλαβαν την σχετική φροντίδα» ανέφερε, συμπληρώνοντας πως «π.χ στην οσφυαλγία η θεραπευτική προσέγγιση με αιχμή του δόρατος την Φυσικοθεραπεία, εκτός από την ανακούφιση από τον πόνο και την άμεση βελτίωση της κινητικότητας του ασθενή, είναι και οικονομικά αποδοτική – κάτι το οποίο κατέδειξε η πλειοψηφία του συνόλου των μελετών που εξετάστηκαν» υπογράμμισε, και συνέχισε «Στις ΗΠΑ, όπου το σύστημα Υγείας επιβαρύνεται ετησίως με περίπου 135 δισ$ από δαπάνες που προορίζονται για την αντιμετώπιση περιστατικών οσφυαλγίας, εκτιμάται ότι το μέσο καθαρό όφελος από τη θεραπεία της οσφυαλγίας με Φυσικοθεραπεία ανέρχεται στα 4.160$ ανά συνεδρία. Μάλιστα, σε πολλά κράτη της Ευρώπης έχει καταστεί καθημερινότητα η αυτοπαραπομπή (Direct Access) στην Φυσικοθεραπεία, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στην Ελλάδα καθώς στη χώρα μας θεωρούμε λανθασμένα ότι η Φυσικοθεραπεία αποτελεί μία συμπληρωματική φροντίδα και όχι μια φροντίδα “πρώτης γραμμής”. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο Βέλγιο που έχει τον ίδιο πληθυσμό με τη χώρα μας, η δαπάνη Φυσικοθεραπείας είναι 15 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στην Ελλάδα και ανέρχεται στα 1.120.000.000 ευρώ, ενώ στη χώρα μας είναι 80.000.000 ευρώ.

Ο κ. Αθανασάκης αναφέρθηκε επίσης και στο οικονομικό όφελος από την έγκαιρη εξαγωγή των ασθενών από τα νοσοκομεία με την συνέχιση της θεραπείας με κατ’ οίκον υπηρεσίες Φυσικοθεραπείας. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Στην Ελλάδα, το Σύστημα Υγείας είναι δυστυχώς δομημένο στην βάση “της αναμονής να αρρωστήσει κάποιος”. Όμως θα πρέπει να εξάγουμε, τους συμπολίτες μας από τα νοσοκομεία – και γρήγορα μάλιστα. Στις περισσότερες περιπτώσεις (όταν επιτρέπεται από την κατάσταση του ασθενή) η Φυσικοθεραπεία δύναται να πραγματοποιηθεί και κατ’ οίκον -εκτός κλειστών νοσοκομειακών δομών- αποδεσμεύοντας επιπλέον νοσοκομειακές κλίνες και πόρους που θα κατευθυνόντουσαν για την κάλυψη των εξόδων νοσηλείας. Πρέπει να δοθεί έμφαση στο γεγονός πως οι κατ’ οίκον υπηρεσίες Φυσικοθεραπείας είναι οικονομικά αποδοτικές – και ειδικά όταν λαμβάνεται υπόψη ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος στη μελλοντική χρήση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης. Τα προγράμματα Φυσιοθεραπείας στο σπίτι συνδέονται με την πρόωρη έξοδο από το νοσοκομείο μειώνοντας έτσι τη διάρκεια παραμονής των ασθενών στο νοσοκομείο».

Η εκπρόσωπος της Ένωσης Ελλήνων Ασθενών (Γ΄Αντιπρόεδρος) κα Θεοφανεία Τσαχαλίνα αναφέρθηκε στην «αναγκαιότητα της απόδοσης μεγαλύτερου ρόλου στους Φυσικοθεραπευτές όσον αφορά στην ΠΦΥ, με την ανάδειξη και την προώθηση της πρόληψης και της συμβουλευτικής Φυσικοθεραπείας», ενώ περαιτέρω επεσήμανε τη συνεργασία της Ένωσης Ασθενών με τον Π.Σ.Φ. και την συμμετοχή του Προέδρου του κ. Π. Λυμπερίδη στο πρόσφατο συνέδριο της Ένωσης, κατά το οποίο τονίστηκαν:

• – η αναγκαιότητα της λειτουργίας ενός ολοκληρωμένου συστήματος δημόσιας αποκατάστασης με την πλήρη λειτουργία όλων των ΚΕΦΙΑΠ
• – η αναγκαιότητα της συνεργασίας της Ένωσης Ασθενών με τον Π.Σ.Φ. για το συμφέρον των ασθενών
• -η προώθηση και η ανάδειξη του ρόλου των Φυσικοθεραπευτών στην ΠΦΥ.

Ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας (WP) Mike Landry σε μήνυμα του ανέφερε: «Θέλω να ξέρετε όλοι ότι ο Ελληνικός Σύλλογος θα έχει πάντα μια πολύ ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου. Ήσασταν πάντα τόσο φιλόξενοι και υποστηρικτές της Παγκόσμιας Φυσικοθεραπείας και εμένα ως Πρόεδρο, και σας παρακαλώ να ξέρετε ότι οι δεσμεύσεις σας δεν περνούν απαρατήρητες.  Ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στο απερχόμενη Διοίκηση για όλα όσα έχουν κάνει, και συγχαρητήρια στα μέλη του νέου ΔΣ του ΠΣΦ – ιδιαίτερα τον επανεκλεγέντα Πρόεδρο Πέτρο Λυμπερίδη και τους πολύ καλούς μου φίλους του Δ.Σ. Ανυπομονώ να συνεργαστώ με όλους σας. Όλοι έχετε την πλήρη υποστήριξη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας για να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση αυτών των επίπονων οικονομικών μέτρων, λόγω των άδικων και οπισθοδρομικών πολιτικών των clawback. Μαζί θα νικήσουμε και θα πούμε την ιστορία στις μελλοντικές γενιές, για το πώς αυτό το Συμβούλιο ανέλαβε την Διοίκηση και υπερασπίστηκε τα συμφέροντα των Φυσιοθεραπευτών. Το αποτέλεσμα αυτού του αγώνα δεν είναι μόνο για τη δόξα της Ελλάδας, αλλά για τον Φυσικοθεραπευτή σε όλο τον κόσμο. Οι αρχαίοι Έλληνες δίδαξαν τον κόσμο και έθεσαν τα θεμέλια του τρόπου ζωής μας. Και για άλλη μια φορά προσβλέπουμε σε εσάς, τον Πανελλήνιο Σύλλογο, να κερδίσετε αυτόν τον αγώνα και να διδάξετε στον κόσμο των Φυσιοθεραπευτών πώς να πρεσβεύει και να “μάχεται τον καλό αγώνα”».

Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Τμήματος Φυσικοθεραπείας WP κα Esther-Mary D’Arcy, ανέφερε ότι συγχαίρει το νέο Δ.Σ του ΠΣΦ και τόνισε αυτά που συζητήθηκαν στη συνάντηση που είχε το καλοκαίρι με τον Υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, ήτοι: 

• την ανάγκη στελέχωσης του συστήματος Υγείας με Φυσικοθεραπευτές, καθώς στην Ελλάδα υπηρετούν στα νοσοκομεία 800 Φυσικοθεραπευτές, ενώ στην Ιρλανδία που έχει το μισό πληθυσμό 3.500 Φυσικοθεραπευτές
• την ανάγκη άμεσης κατάργησης των άδικων μέτρων clawback και rebate, αφού είναι γνωστό ότι έχει παρέμβει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία με επιστολή της στην Ελληνική Κυβέρνηση. 

Την πίστη του στον θεμελιώδη ρόλο της Φυσικοθεραπείας εξέφρασε ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του το οποίο προβλήθηκε στο Συνέδριο, ενώ στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε επίσης και το γραπτό μήνυμα που απέστειλε στους συνέδρους ο Υφυπουργός Υγείας, αρμόδιος για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις, κ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος.

Στον δικό του χαιρετισμό και παρουσία της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, ο Βουλευτής Επικρατείας της Ν.Δ., κ. Γιώργος Σταμάτης, πρότεινε, μεταξύ άλλων, την δημιουργία ενός δεύτερου δημοσίου Κέντρου Αποκατάστασης και πρότεινε την άμεση θεσμοθέτηση του ρόλου του Φυσικοθεραπευτή στην πρόληψη και τη συμβουλευτική, ενώ στο Συνέδριο προβλήθηκε και το “θερμό” σε συναδελφικότητα μαγνητοσκοπημένο μήνυμα του Προέδρου του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Γιώργου Πατούλη, ο οποίος τόνισε τη στενή συνεργασία των δυο Συλλόγων σε όλα τα επίπεδα.  

Ο Διοικητής του Εθνικού Οργανισμού Καταπολέμησης Ντόπινγκ (ΕΟΚΑΝ) κος Γρηγόρης Λέων  χαιρετίζοντας το Συνέδριο, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο του Φυσικοθεραπευτή στον Αθλητισμό – ρόλος ο οποίος είναι συνδεδεμένος τόσο με την αποκατάσταση όσο και με την πρόληψη των τραυματισμών. 

Η Πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ κα Σοφία Σακοράφα αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της παρουσίας Φυσικοθεραπευτών στους αγωνιστικούς χώρους και στη δημιουργία δομών υποστήριξης στελεχωμένες με Φυσικοθεραπευτές στα στάδια κλπ. Ευχαρίστησε τον Π.Σ.Φ. για την μακροχρόνια εθελοντική υποστήριξη του κλασικού Μαραθωνίου που διοργανώνεται από τον ΣΕΓΑΣ.

Ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Αν. Καθηγητής κ. Γιώργος Κουμαντάκης, αναφέρθηκε στην στοχευμένη θεματολογία του Συνεδρίου που αναδεικνύει τον κυρίαρχο ρόλο της Φυσικοθεραπείας στην πρόληψη εκδήλωσης διαφόρων παθολογιών σε συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού σε πρωτογενές επίπεδο.

Ο Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής κος Θεόδωρος Καραντίας αναφέρθηκε στη δυσκολία που αντιμετώπισε η οργανωτική επιτροπή από το πλήθος των συμμετοχών και την εφαρμογή της καταμέτρησης του χρόνου παρακολούθησης. Ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές – μέλη της οργανωτικής επιτροπής και φοιτητές εθελοντές – οι οποίοι συμμετείχαν στο να υλοποιηθεί ένα άρτιο Συνέδριο και να κυλήσουν όλα ομαλά σε αυτή την τόσο μεγάλη και σημαντική διοργάνωση για τον Π.Σ.Φ.

Τέλος, ο Πρόεδρος του Π.Σ.Φ. κ. Πέτρος Λυμπερίδης αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του Συλλόγου που αναβαθμίζουν το επάγγελμα και την επιστήμη της Φυσικοθεραπείας, όπως αυτή της μοριοδότησης της συνεχιζόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης που ξεκίνησε από το συγκεκριμένο Συνέδριο, μέσω του Ινστιτούτου Επιστημονικών Θεμάτων (Ι.Ε.Θ) του Π.Σ.Φ. και του Προέδρου του, Καθηγητού κ. Γεωργίου Γιόφτσιου.

Επιπρόσθετα, ο κος Λυμπερίδης ζήτησε την άμεση και τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Υγείας και του Π.Σ.Φ., για την προώθηση όλων εκείνων των θεσμικών παρεμβάσεων που θα θεμελιώσουν το ρόλο του Φυσικοθεραπευτή στην πρόληψη και την συμβουλευτική στην ΠΦΥ.