Σχέδιο μείωσης προσωπικού πρεσβειών από την ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) προωθεί σχέδια δραματικής μείωσης του αριθμού των ατόμων που εργάζονται σε πολλές από τις πρεσβείες της, προκειμένου να ενισχύσει το προσωπικό σε χώρες όπου θεωρεί ότι το μπλοκ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον, σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του POLITICO.

Αυτό δημιουργεί ανησυχίες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χάσει διπλωματικό έρεισμα σε περιοχές όπως η Αφρική και η Λατινική Αμερική.

«Θα αφήσουμε μια μικρή αντιπροσωπεία σε μέρη όπως το Σουδάν ή ο Νίγηρας, αυτό είναι απλά το λάθος μήνυμα, ειδικά όταν έχουμε μια αμερικανική κυβέρνηση που φαίνεται να ενδιαφέρεται λιγότερο για τον έξω κόσμο», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.

Ένας δεύτερος αξιωματούχος δήλωσε ότι στις εσωτερικές συζητήσεις για το σχέδιο αυτό «υπάρχουν σαφείς ανησυχίες ότι η Ρωσία ή η Κίνα θα μπορούσαν να καλύψουν οποιοδήποτε κενό δημιουργήσουμε».

Κομισιόν: Ποιες χώρες έμειναν μετεξεταστέες στους νέους κανόνες – Οι «κίτρινες κάρτες» για την Ελλάδα

Οι περικοπές που εξετάζει η ΕΕ

Οι προτεινόμενες περικοπές έρχονται αφού η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της ΕΕ, ο διπλωματικός βραχίονας του μπλοκ, ξεπέρασε τον προϋπολογισμό της για το 2024. Ήταν σε καλό δρόμο για να τα πάει ακόμη χειρότερα το επόμενο έτος χάρη στην αύξηση των δαπανών και του πληθωρισμού, πράγμα που επέβαλε μειώσεις.

«Η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης δεν αποτελεί επιλογή», ανέφερε το έγγραφο, το οποίο φέρει την ένδειξη “SENSITIVE”. Προστίθεται: «Η ΕΕ έχει ανάγκη από ένα δίκτυο αντιπροσωπειών που να ανταποκρίνεται καλύτερα στις νέες πολιτικές και πολιτικές προτεραιότητες … Αυτό πρέπει να επιτευχθεί σε ένα περιορισμένο δημοσιονομικό πλαίσιο».

Το μπλοκ διαθέτει 145 γραφεία αντιπροσωπειών σε όλο τον κόσμο που λειτουργούν ως πρεσβείες της ΕΕ. Στόχος είναι να επικεντρωθούν σε χώρες «όπου βρίσκονται τα πρωτεύοντα συμφέροντα της ΕΕ».

Οι υπάλληλοι της ΕΕ

Οι δημόσιοι υπάλληλοι της ΕΕ επεξεργάζονται ιδέες για μια πιο «στοχευμένη προσέγγιση» προς τις πρεσβείες της. Οι Βρυξέλλες σκέφτονται τις χώρες που στοχεύουν να ενταχθούν στην ΕΕ ή που βρίσκονται στην ευρύτερη γειτονιά του μπλοκ, τις χώρες της G20, τις αναδυόμενες «πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις» και τις χώρες όπου «η αστάθεια αποτελεί απειλή για τα συμφέροντα [της] ΕΕ».

Κατά την άποψη της Επιτροπής, η μεταρρύθμιση εντάσσεται στο σχέδιο «Παγκόσμια Πύλη», που αποτελεί την απάντηση της ΕΕ στον ιστό εμπορικών έργων και έργων υποδομής της Κίνας που εκτείνεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Αν οι Βρυξέλλες θέλουν να τα καταφέρουν καλύτερα στην προσέγγιση τρίτων χωρών, «πρέπει να επανεξετάσουμε την οργανωτική δομή», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής. Ωστόσο, οι επικριτές της μεταρρύθμισης επισημαίνουν ότι η εξωτερική πολιτική της ΕΕ δεν μπορεί να περιοριστεί στην Παγκόσμια Πύλη.

Στενότητα πόρων

Η ενίσχυση του διπλωματικού αποτυπώματος της ΕΕ στις χώρες αυτές σημαίνει ότι οι Βρυξέλλες πρέπει να αποσυρθούν εν μέρει από άλλα μέρη. Οι αντιπροσωπείες σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής θα είναι πολύ πιο περιορισμένες, σύμφωνα με κατάλογο που είδε το POLITICO.

Στην Αφρική, για παράδειγμα, η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να περιορίσει την παρουσία της σε περισσότερες από 30 χώρες. Στη Λατινική Αμερική, ακόμη και μια μεγάλη δύναμη όπως η Βραζιλία βρίσκεται στη λίστα περικοπών.

Η ιδέα δεν είναι να κλείσει κάποια από τις 145 αντιπροσωπείες, αλλά να συγκεντρωθεί μεγαλύτερος αριθμός διπλωματών σε περιφερειακά κέντρα. «Η διατήρηση του δικτύου με την τρέχουσα κάλυψή του είναι σημαντική», αναφέρεται στο έγγραφο.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ θέλει να εντείνει την παγκόσμια προβολή της εν μέσω μιας δεύτερης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και των κατηγοριών για δύο μέτρα και δύο σταθμά έναντι του πολέμου στην Ουκρανία και του πολέμου στη Μέση Ανατολή.

Οι προτεινόμενες περικοπές έρχονται παρά την υπόσχεση της ΕΕ για το 2019 για μια «στροφή προς την Αφρική». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε την Αντίς Αμπέμπα, την πρωτεύουσα της Αιθιοπίας και έδρα της Αφρικανικής Ένωσης, στο πρώτο της ταξίδι στο εξωτερικό για να υπογραμμίσει τη σημασία του ηπειρωτικού γείτονα της ΕΕ. Από τότε, όμως, η Ευρώπη αγωνίζεται να διατηρήσει τη δυναμική της σχέσης.

Τι φοβούνται

Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ φοβούνται ότι η περικοπή των πρεσβειών θα επιδεινώσει τα πράγματα.

«Αν αφήσουμε μόνο έναν επικεφαλής αντιπροσωπείας και έναν σοφέρ, τότε είναι απλά λάθος», δήλωσε ο πρώτος αξιωματούχος της ΕΕ.

Ένας τρίτος αξιωματούχος μίλησε για «περίεργες ιδέες που κυκλοφορούν», όπως η δημιουργία ενός κόμβου στην Ινδία, ο οποίος θα χειρίζεται επίσης το αντίπαλο Πακιστάν.

Για τη μείωση του κόστους, η ΕΕ προτείνει επίσης να ενοποιηθούν οι επικαλυπτόμενες ξένες αντιπροσωπείες για φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πολιτικής προστασίας και ανθρωπιστικής βοήθειας με τις αποστολές της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης.

Κίνδυνος

Δύο άλλοι αξιωματούχοι επεσήμαναν ότι σχεδόν 800 τοπικοί υπάλληλοι κινδύνευαν να εγκαταλειφθούν, καθώς θα ήταν πολύ δύσκολο ή αδύνατο να μετακινηθούν σε άλλη χώρα. Εάν η αλλαγή περάσει, η νέα κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ Κάια Κάλλας θα πρέπει να διαχειριστεί μαζικές αποχωρήσεις μόλις ξεκινήσει τη θητεία της.

Ορισμένα από τα μικρότερα μέλη της ΕΕ παρακολουθούν στενά την προτεινόμενη μεταρρύθμιση. Συχνά δεν διαθέτουν εκτεταμένα δίκτυα εθνικών πρεσβειών, οπότε βασίζονται στα πόστα της ΕΕ για πληροφορίες και πρόσβαση σε ξένους αξιωματούχους.

Οι συστάσεις θα συζητηθούν τον Δεκέμβριο από την Κάλλας και τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Είναι το σύνηθες πράγμα, αυτές οι ιδέες προωθούνται από την INTPA όταν υπάρχει κενό στην κορυφή της Εξωτερικής Υπηρεσίας», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους, αναφερόμενος στον κλάδο της Επιτροπής που ασχολείται με τις διεθνείς συνεργασίες.

Η ιδέα συναντά κάποιες αντιδράσεις στο εσωτερικό της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης.

«Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ο προϋπολογισμός είναι περιορισμένος, οπότε όλες οι ιδέες πρέπει να τεθούν στο τραπέζι, αλλά αυτή η ιδέα δεν είναι ώριμη», δήλωσε αξιωματούχος της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης.

Ο Peter Stano, εκπρόσωπος της υπηρεσίας, δήλωσε: «Οποιαδήποτε στρατηγική απόφαση σχετικά με το δίκτυο των αντιπροσωπειών της ΕΕ θα εξαρτηθεί από την καθοδήγηση που θα δοθεί από» την Κάλλας και το Κολέγιο των Επιτρόπων.