Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές που θα δούμε παγκοσμίως το 2025 είναι η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα για τον τρόπο διαχείρισης των οικονομιών και του εμπορίου, εκτιμά η Bridgewater Associates, η επενδυτική που δημιούργησε ο Ray Dalio.
Σύμφωνα με την ομάδα ανάλυσή της, η προηγούμενη παγκόσμια πραγματικότητα γύρω από το ελεύθερο εμπόριο και την περιορισμένη κυβερνητική παρέμβαση κρέμεται από μία κλωστή και ένα διαφορετικό σύστημα -κάτι που αποκαλεί «μοντέρνος μερκαντιλισμός» – ανεβαίνει ολοένα και περισσότερο, με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ να αντιπροσωπεύει ένα άλλο καθοριστικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Politico: Υπάρχουν (τουλάχιστον) 5 λόγοι για να αισιοδοξούμε το 2025
Είμαστε όλοι μερκαντιλιστές τώρα…
Το περιοδικό Time το 1965 δημοσίευσε ένα άρθρο του οποίου ο τίτλος παρέπεμπε στον Μίλτον Φρίντμαν: «Είμαστε όλοι Κεϋνσιανοί τώρα». Η χρήση δημοσιονομικών ελλειμμάτων για τη διαχείριση των επιχειρηματικών κύκλων —κάποτε μια ανορθόδοξη ιδέα— είχε γίνει κυρίαρχη τάση, οδηγώντας την οικονομία και τις αγορές στις δεκαετίες που ακολούθησαν.
Όταν οι πεποιθήσεις της κοινωνίας για τον ρόλο της κυβέρνησης αλλάζουν, αυτό επηρεάζει τους επενδυτές. Οι φιλοσοφικές αλλαγές αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αναμένουν από την κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις αλλαγές των οικονομικών συνθηκών και καθορίζουν σε ποιο βαθμό η πολιτική οδηγεί τις οικονομίες. Η άνοδος του κεϋνσιανισμού, για παράδειγμα, έγινε κρίσιμη για την κατανόηση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και του σοκ του Covid.
Για μεγάλο μέρος της εποχής μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο νεοφιλελευθερισμός ήταν η κύρια οικονομική ιδεολογία. Οι χώρες μείωσαν τους δασμούς, ολοκλήρωσαν τις οικονομίες τους και εξειδικεύτηκαν σε τομείς συγκριτικού πλεονεκτήματος. Οι ΗΠΑ βοήθησαν στη δημιουργία παγκόσμιων θεσμών, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, για την λειτουργία του ελεύθερου εμπορίου.
Κάτι αλλάζει
Αυτό το σύστημα παγκόσμιας συνεργασίας και ισχυρών θεσμών καταρρέει πλέον, καθώς η Κίνα ειδικότερα, και άλλες χώρες σε διάφορους βαθμούς, έχουν ξεπεράσει τα όρια. Με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, η μεταπολεμική οικονομική τάξη είναι έτοιμη να αλλάξει για τα καλά.
Θα αντικατασταθεί από ένα σχεδόν σύγχρονο μερκαντιλιστικό σύστημα. Ο όρος «μερκαντιλισμός», που διαδόθηκε τον 18ο αιώνα, χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τις οικονομικές πολιτικές των αποικιακών δυνάμεων που επικεντρώθηκαν στη διαχείριση της οικονομίας για την οικοδόμηση κρατικής εξουσίας.
Ως μηχανικοί που χτίζουν το μοντέλο για την παγκόσμια οικονομία, αυτό το νέο σύστημα θέτει νέες προκλήσεις, καθώς είναι οργανικό και όχι ιδιαίτερα καλά καθορισμένο μέχρι σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Bridgewater Associates μοντελοποιεί «χονδρικά» τις διαφορές.
Οι τέσσερις αρχές του σύγχρονου μερκαντιλισμού περιλαμβάνουν:
1. Το κράτος έχει μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωση της οικονομίας για την αύξηση του εθνικού πλούτου και δύναμης.
2. Τα εμπορικά ισοζύγια είναι σημαντικός καθοριστικός παράγοντας του εθνικού πλούτου και ισχύος και τα ελλείμματα του εμπορίου θα πρέπει να αποφεύγονται.
3. Η βιομηχανική πολιτική χρησιμοποιείται για την προώθηση της αυτοδυναμίας και της άμυνας.
4. Οι εθνικοί εταιρικοί «πρωταθλητές» προστατεύονται.
Η μερκαντιλιστική ιδεολογία είναι «μεταδοτική». Το μεταπολεμικό σύστημα ελεύθερου εμπορίου βασιζόταν στην ήπια δύναμη της Αμερικής και στο γενικό σεβασμό που είχαν πολλά έθνη για το σύστημα. Αλλά καθώς οι χώρες αποστάτησαν και υιοθέτησαν μερκαντιλιστικές πολιτικές, το παγκόσμιο σύστημα δεν είχε επαρκή εξουσία για να τις σταματήσει. Κάθε φορά που μια χώρα υιοθετούσε μερκαντιλιστικές πολιτικές, ωθούσε άλλες να αντιδράσουν παρόμοια.
Ο ρόλος της Κίνας
Η Κίνα μετέτρεψε μια αργή σταγόνα σε σπείρα θανάτου. Ενώ πολλές χώρες ξεπέρασαν τα όρια πριν το κάνει η Κίνα, το οικονομικό της μέγεθος και η αποτελεσματικότητα των μερκαντιλιστικών πολιτικών της έσπασαν την προϋπάρχουσα τάξη πραγμάτων. Μέσω της διαχείρισης νομισμάτων, των δημόσιων προμηθειών, των κρατικών επιδοτήσεων, του προστατευτισμού και άλλων επιδοτήσεων, η Κίνα έχει αναπτύξει μια σειρά κορυφαίων βιομηχανιών, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών οχημάτων, της ηλιακής ενέργειας και των μπαταριών.
Η ανάδειξη της Κίνας ως οικονομικά ισχυρού στρατηγικού ανταγωνιστή των ΗΠΑ ανησυχεί πολλούς στον υπόλοιπο κόσμο. Έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις εξαρτήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας, την έλλειψη ισχυρής κατασκευής και την προβληματική αμυντική βιομηχανική βάση.
Οι πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες της απώλειας θέσεων εργασίας στη μεταποίηση οδηγούν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναρωτηθούν εάν αξίζουν τα φθηνότερα καταναλωτικά αγαθά και μια πιο αποδοτική κατανομή κεφαλαίων για την αγορά. Τα τελευταία οκτώ χρόνια, οι κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν έχουν αγνοήσει τις οδηγίες του ΠΟΕ – επιβάλλοντας δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές, χρησιμοποιώντας ελέγχους εξαγωγών για να περιορίσουν την πρόσβαση της Κίνας σε προηγμένους ημιαγωγούς και προωθώντας βιομηχανικές πολιτικές όπως ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού και ο νόμος για τα τσιπ.
Η αντίδραση της Ευρώπης
Με την Κίνα και τις ΗΠΑ τώρα στο μερκαντιλιστικό στρατόπεδο, η πίεση αυξάνεται για να ακολουθήσει η Ευρώπη. Η ήπειρος διχάζεται μεταξύ της δέσμευσής της στις αρχές του ΠΟΕ και της ανάγκης να ανταποκριθεί στις ανταγωνιστικές απειλές.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος πιέζει για μια πιο ανεξάρτητη Ευρώπη, είχε κάποιες αιχμηρές παρατηρήσεις μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ: «Ο κόσμος αποτελείται από φυτοφάγα και σαρκοφάγα ζώα. Αν αποφασίσουμε να παραμείνουμε φυτοφάγα, τότε τα σαρκοφάγα θα κερδίσουν και θα είμαστε τροφή γι’ αυτά».
Ο σύγχρονος μερκαντιλισμός θα αναδιαμορφώσει την παγκόσμια οικονομική τάξη, κατά την Bridgewater Associates. Οι κυβερνητικές πολιτικές θα μειώσουν τις ανταγωνιστικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, καθώς η επιβίωσή τους θα είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος. Οι δασμοί, η βιομηχανική πολιτική και οι έλεγχοι των εξαγωγών θα καθορίσουν μια αγορά για τα είδη των εταιρειών που θέλουν οι κυβερνήσεις να υπάρχουν. Ο ρόλος της αγοράς στον καθορισμό της επιτυχίας των εταιρειών θα μειωθεί.
Στο επίκεντρο τα εμπορικά πλεονάσματα
Οι χώρες που βασίζονται σε αυξανόμενα, επίμονα εμπορικά πλεονάσματα για να επιτύχουν ανάπτυξη κινδυνεύουν περισσότερο σε έναν μερκαντιλιστικό κόσμο, καθώς οι ΗΠΑ -η μεγαλύτερη οικονομία εμπορικού ελλείμματος στον κόσμο- γίνονται απρόθυμες να απορροφήσουν αυτά τα πλεονάσματα. Και τα αντίποινα στις μερκαντιλιστικές πολιτικές είναι πιθανό να επεκταθούν πέρα από τους δασμούς.
Οι χώρες με εμπορικά ελλείμματα θα έχουν το πάνω χέρι στους εμπορικούς πολέμους επειδή θα έχουν περισσότερες εισαγωγές σε δασμούς από τους εμπορικούς τους εταίρους. Οι ανταγωνιστικές χώρες πιθανότατα θα ανταποκριθούν με μια σειρά μέτρων.
Τα αντίποινα θα μπορούσαν να είναι ξεκάθαρα, καθώς η Κίνα θα προσθέσει περισσότερες εταιρείες στη λίστα αναξιόπιστων οντοτήτων της, περιορίζοντας τις επενδύσεις στα εδάφη της και τη συμμετοχή στις εξαγωγές. Ή τα αντίποινα θα μπορούσαν να είναι ανεπαίσθητα, όπως η εντατικοποίηση των αντιμονοπωλιακών προσπαθειών από την Ευρώπη ή οι φόροι ψηφιακών υπηρεσιών που θα επηρέαζαν μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ.
Μπορεί οι καπιταλιστές να ανησυχούσαν εδώ και καιρό ότι ο σοσιαλισμός θα τερμάτιζε το οικονομικό σύστημα Ρήγκαν-Θάτσερ, αλλά ο σύγχρονος μερκαντιλισμός είναι έτοιμος να δώσει το τελειωτικό χτύπημα. Και οι επιπτώσεις είναι βαθιές και αναπόφευκτες, καταλήγει η Bridgewater Associates.
VIA: Πηγή Άρθρου
Greek Live Channels Όλα τα Ελληνικά κανάλια: Βρίσκεστε μακριά από το σπίτι ή δεν έχετε πρόσβαση σε τηλεόραση; Το IPTV σας επιτρέπει να παρακολουθείτε όλα τα Ελληνικά κανάλια και άλλο περιεχόμενο από οποιαδήποτε συσκευή συνδεδεμένη στο διαδίκτυο. Αν θες πρόσβαση σε όλα τα Ελληνικά κανάλια Πατήστε Εδώ
Ακολουθήστε το TechFreak.GR στο Google News για να μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις τεχνολογίας.
