Πολύχρωμα νύχια, έντονα κραγιόν, αποσμητικά, κρέμες για ίσια ή σγουρά μαλλιά, βαφές, σαπούνια και λοσιόν μαυρίσματος είναι μερικά μόνο από τα προϊόντα ομορφιάς που «κρύβονται» σε τσάντες, νεσεσέρ, ντουλαπάκια μπάνιου και συρτάρια ή βρίσκονται ατάκτως ερριμμένα στα μπουντουάρ. Ο καλλωπισμός δεν γεννήθηκε χθες, ούτε βέβαια και οι κίνδυνοί του· αρκεί να θυμηθούμε το ψιμύθιο στην Αρχαία Ελλάδα, μια λευκή σκόνη από ανθρακικό μόλυβδο, μέταλλο για το οποίο, σήμερα, γνωρίζουμε πως δεν υπάρχουν ασφαλή όρια.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η (ανέκαθεν μεγάλη) δημοτικότητά τους εκτοξεύθηκε στα ύψη. Με τα χρόνια, ωστόσο, ήρθαν στο φως στοιχεία και για την τοξικότητα πολλών από τις ουσίες που περιέχουν. Η σύνθεση πολυάριθμων τέτοιων προϊόντων έχει ενοχοποιηθεί για σύνδεση με χρόνιες ασθένειες, όπως καρκίνος, αναπνευστικές παθήσεις, νευρολογικές και ενδοκρινικές διαταραχές.
«Τα περισσότερα από τα προϊόντα αυτά περιλαμβάνουν μια ανομοιογενή οικογένεια συστατικών που ονομάζονται ενδοκρινικοί διαταράκτες (EDC, Endocrine Disrupting Chemicals) και επηρεάζουν την ορμονική έκκριση των οιστρογόνων, ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης» έχουν αναφέρει ειδικοί, μιλώντας στο ygeiamou για τη σχέση των ενδοκρινικών διαταρακτών με τον καρκίνο του μαστού. Ακόμη και μικρές ποσότητες από βλαπτικές ουσίες, στις οποίες περιλαμβάνονται και καρκινογόνα, αν συσσωρεύονται επί μακρόν στους ιστούς, μπορούν να φτάσουν σε τοξικά επίπεδα με καταστροφικές συνέπειες για την υγεία.
Το ίδιο επεσήμανε ανασκόπηση ερευνών για το τοξικολογικό αποτύπωμα των προϊόντων ομορφιάς και προσωπικής φροντίδας στην ανθρώπινη υγεία (Frontiers in Public Health, 2024), η οποία κατέληξε πως, παρότι δεν είναι όλα τα προϊόντα επικίνδυνα, είναι η τακτική χρήση που απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή για τη σωρευτική έκθεση σε ουσίες που έχουν συσχετιστεί με σειρά προβλημάτων, από δερματικούς μικροερεθισμούς έως αναπαραγωγικά προβλήματα και καρκίνο. «Είναι κρίσιμο να βρεθεί η ισορροπία μεταξύ υγείας και ομορφιάς, ώστε η επιδίωξη για καλύτερη εξωτερική εμφάνιση να μη θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική μας ευημερία» σημείωνε ο ερευνητής Abdullah M. Alnuqaydan, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Qassim στη Σαουδική Αραβία.
1. Parabens
Τα parabens χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά σε καλλυντικά και προϊόντα προσωπικής φροντίδας ως αναστολείς της ανάπτυξης μικροβίων. Βρίσκονται σε κρέμες (χεριών, προσώπου, σώματος), αρώματα, προϊόντα για τα μαλλιά, αποσμητικά, οδοντόκρεμες προϊόντα μακιγιάζ κ.α.. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι μπορούν να διαταράξουν το ενδοκρινικό σύστημα, μιμούμενα τα οιστρογόνα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και άλλων ορμονικών διαταραχών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) επιτρέπει τη χρήση ορισμένων parabens, όπως το propylparaben και το butylparaben, σε χαμηλές συγκεντρώσεις σε καλλυντικά.
2. Φθαλικές ενώσεις
Οι φθαλικές ενώσεις είναι πλαστικοποιητές, που χρησιμοποιούνται κυρίως για τη σταθεροποίηση αρωμάτων και την ενίσχυση της υφής σε προϊόντα όπως αρώματα, βερνίκια νυχιών και σπρέι μαλλιών. Είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες, που επηρεάζουν την αναπαραγωγική υγεία και έχουν συσχετιστεί με ανωμαλίες στην εμβρυϊκή ανάπτυξη. Φθαλικές ενώσεις, όπως οι φθαλικοί διαιθυλεστέρες, συνδέονται επίσης με αλλεργίες και δερματίτιδες. Η ΕΕ έχει απαγορεύσει τη χρήση πολλών φθαλικών ενώσεων στα καλλυντικά και απαιτεί πλήρη διαφάνεια όσον αφορά στην αναγραφή τους στις συσκευασίες.
3. Βαρέα μέταλλα
Τα βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, ο υδράργυρος και το κάδμιο, χρησιμοποιούνται στην παραγωγή καλλυντικών για καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα, όπως η ενίσχυση του χρώματος. Βρίσκονται κυρίως σε κραγιόν, eyeliner και λευκαντικές κρέμες για την επιδερμίδα. Ωστόσο, συνοδεύονται από σοβαρές τοξικές επιπτώσεις, μεταξύ των οποίων νευρολογικές διαταραχές, ορμονικές δυσλειτουργίες και αυξημένος κίνδυνος καρκίνου. Η ΕΕ απαγορεύει τη χρήση τοξικών βαρέων μετάλλων στα καλλυντικά, προχωρώντας και στο τέλος των ιχνών υδραργύρου, που επιτρεπόταν έως σήμερα.
4. Φορμαλδεΰδη και απελευθερωτές φορμαλδεΰδης
Η φορμαλδεΰδη χρησιμοποιείται ως συντηρητικό σε ισιωτικές μαλλιών και βερνίκια νυχιών. Είναι γνωστό καρκινογόνο που έχει συνδεθεί με κακοήθη νόσο του ρινοφάρυγγα και δερματίτιδες. Η ΕΕ έχει απαγορεύσει τη χρήση της σε καθαρή μορφή και έχει θέσει αυστηρά όρια για τους παράγοντες που την απελευθερώνουν.
5. Οξυβενζόνη
Η οξυβενζόνη ή βενζοφαινόνη-3 είναι ενεργό συστατικό σε αντιηλιακά προϊόντα, που λειτουργεί ως φίλτρο υπεριώδους ακτινοβολίας (UV). Παρά την προστατευτική της δράση, συνδέεται με ενδοκρινικές διαταραχές αλλά και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως η καταστροφή των κοραλλιών. Η ΕΕ έχει επιβάλει όρια στη συγκέντρωση οξυβενζόνης στα καλλυντικά, ορίζοντας τη συγκέντρωση 6% μη ασφαλή ως φίλτρο υπεριώδους ακτινοβολίας σε αντηλιακά προϊόντα υπό μορφήν κρέμας σώματος και αντηλιακού σπρέι, και ασφαλή ως φίλτρο UV σε κρέμες προσώπου, χεριών και κραγιόν.
6. Βαφές με πίσσα άνθρακα
Η πίσσα άνθρακα (coal tar) είναι υποπροϊόν από την επεξεργασία του άνθρακα, που επιβραδύνει την κερατινοποίηση των δερματικών κυττάρων και την αποκόλληση τους από την επιδερμίδα. Επί τούτω χρησιμοποιείται σε σαμπουάν και βαφές μαλλιών, αν και έχει συνδεθεί με ερεθισμό του δέρματος και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Στις οδηγίες της ΕΕ, κάποιες από τις ενώσεις που προέρχονται από πίσσα άνθρακα έχουν απαγορευτεί πλήρως στην παραγωγή καλλυντικών και προϊόντων προσωπικής φροντίδας, ενώ άλλες υπόκεινται σε αυστηρές ρυθμίσεις για την ασφάλεια των καταναλωτών.
7. 1,4-Διοξάνιο
Το 1,4-διοξάνιο είναι παραπροϊόν της αιθοξυλίωσης, που εμφανίζεται σε σαμπουάν, υγρά σαπούνια και άλλα προϊόντα καθαρισμού. Απορροφάται από το δέρμα και ταξινομείται ως καρκινογόνο που συμβάλλει πιθανώς σε καρκινώματα στη μύτη και σε όγκους στο ήπαρ και τους νεφρούς. Επιπλέον, προκαλεί σοβαρό ερεθισμό των ματιών, ενώ η επανειλημμένη επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα ή σκασίματα. . Η ΕΕ έχει θέσει αυστηρά όρια για τη συγκέντρωσή του, απαιτώντας ελέγχους από τους κατασκευαστές.
8. Υδροκινόνη
Η υδροκινόνη χρησιμοποιείται σε προϊόντα λεύκανσης για το δέρμα, λόγω της ιδιότητάς της να μειώνει τη μελάγχρωση. Ωστόσο, έχει συνδεθεί με την εμφάνιση εξωγενούς ωχρόνωσης -σπάνια χρόνια δερματοπάθεια, που εκδηλώνεται με σκούρες καφέ χρωστικές κηλίδες στο δέρμα αλλά και τους χόνδρους και άλλους ιστούς-, καρκίνου και τοξικότητας. Η ΕΕ την έχει απαγορεύσει σε καλλυντικά, επιτρέποντάς τη μόνο σε προϊόντα για τεχνητά νύχια, με μέγιστη συγκέντρωση 0,02%.
Διαβάστε επίσης
Αντιγήρανση: Πόσο αποτελεσματικά είναι 3 δημοφιλή συστατικά
Βενζόλιο: Ποια είναι η καρκινογόνος ουσία που ανιχνεύθηκε σε προϊόντα για την ακμή – Πόσο επικίνδυνη είναι
Καρκίνος Μαστού: Καλλυντικά και αντιηλιακά που αυξάνουν τον κίνδυνο
VIA: Πηγή Άρθρου
Greek Live Channels Όλα τα Ελληνικά κανάλια:
Βρίσκεστε μακριά από το σπίτι ή δεν έχετε πρόσβαση σε τηλεόραση;
Το IPTV σας επιτρέπει να παρακολουθείτε όλα τα Ελληνικά κανάλια και άλλο περιεχόμενο από οποιαδήποτε συσκευή συνδεδεμένη στο διαδίκτυο.
Αν θες πρόσβαση σε όλα τα Ελληνικά κανάλια
Πατήστε Εδώ
Ακολουθήστε το TechFreak.GR στο Google News για να μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις τεχνολογίας.
