Κριτική Heart of Chornobyl για Xbox Series X

Αν υπάρχει ένας λαός που έχει κάνει μάντρα το “όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα”, αυτός σίγουρα είναι ο λαός της Ουκρανίας, της οποίας η σακούλα έχει γεμίσει με τόσα λεμόνια που κοντεύει να σκιστεί. Φυσικά, όπου “λεμόνια” βάλτε “ανείπωτες πυρηνικές καταστροφές” και όπου “λεμονάδα” αντικαταστήστε με “το μεγαλύτερο brand και εξαγώγιμο προϊόν της Ουκρανίας”, με σειρές, ταινίες, παιχνίδια και οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους πέρα από αρκουδάκια, να καπη(τα)λεύονται την ακριβότερη καταστροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας, με ένα από τα μεγαλύτερα από αυτά τα προϊόντα να είναι η σειρά βιντεοπαιχνιδιών της GSC Game World, το Stalker.

17 χρόνια μετά, το δεύτερο mainline παιχνίδι της σειράς, Stalker 2, έρχεται να φέρει τη σειρά σε μία νέα γενιά, όχι μόνο για PC gamers αλλά και παίχτες Xbox. Η κυκλοφορία ενός sequel, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά, είναι πάντα μία ανωμαλία του gaming industry. Η κυκλοφορία ενός sequel, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά, από έναν developer που κυριολεκτικά πολιορκείται όσο μιλάμε, είναι ένα θαύμα και τρανή απόδειξη της επιμονής του ανθρώπινου πνεύματος. Δυστυχώς ή ευτυχώς όμως, ως οικονομικό entertainment προϊόν, το Stalker 2 υπάγεται (και πρέπει να υπάγεται) υπό τα ίδια ακριβώς κριτήρια στα οποία υπάγονται όλα τα παιχνίδια. Έτσι, αναγνωρίζουμε την GSC Game World με ένα στρατιωτικό salute, προτού βάλουμε το παιχνίδι της στο τραπέζι για να το τεμαχίσουμε σαν βατράχι. For science!

Το Stalker 2: Heart of Chornobyl μας επαναφέρει στη Ζώνη, για πρώτη φορά ως συνεχόμενος και ανοιχτός χάρτης, μέσα από τα μάτια του Skif, ενός Stalker που αντιμετωπίζει το Τσερνόμπιλ αναζητώντας artifacts, ως το μέσο που θα του επιτρέψει να πληρώσει το νοίκι. Μακάρι να το έλεγα χαριτολογώντας αλλά όχι, το κίνητρο του Skif είναι πράγματι να πληρώσει ένα νέο σπίτι αφού το παλιό του καταστράφηκε από τα ανώμαλα φαινόμενα που προκαλούν τα artifacts, και ζώντας στην Ελλάδα του 2024, μπορεί κανείς να τον κατηγορήσει; Οπλισμένος λοιπόν με επιμονή και την προσωπικότητα ενός τραπεζομάντηλου, ο Skif είναι περισσότερο το avatar του παίχτη, παρά ένας χαρακτήρας με καμία ενδιαφέρουσα ιστορία, και είμαι εντελώς οκ με αυτό. Ο πρωταγωνιστής του Stalker, εξ’άλλου, είναι ο κόσμος και οι συνθήκες του, πολύ περισσότερο από τους χαρακτήρες που διαμένουν σε αυτόν. Πέρα από αυτό, γίνεται μία κάποια προσπάθεια στο σενάριο, με προδοσίες, μυστηριώδη scanners και αναπάντεχα πολλές επιλογές για ένα παιχνίδι που δεν είναι RPG.

Με την πρώτη καλημέρα, το Stalker 2 είναι ένα οπτικό statement. Τα γραφικά στο Xbox Series X ώρες ώρες αναδεικνύουν τα πανέμορφα τοπία της Ζώνης, ενώ άλλοτε προδίδουν τα όρια της κονσόλας, όσο δυνατή κι αν είναι, λόγω της θολής εικόνας που συχνά δίνει το Performance mode. Το frame rate δεν είναι σταθερό στα 60fps σε καμία περίπτωση και η χρήση τεχνολογίας VRR είναι σχεδόν μονόδρομος, αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι από το πρώτο μου session με το Stalker 2 μέχρι το τελευταίο, φαίνεται ότι η GSC Game World κάνει ό,τι μπορεί για να βελτιώσει το αποτέλεσμα και πραγματικά πιστεύω ότι σε έναν χρόνο από τώρα θα έχουν απομείνει μόνο τα θετικά σχόλια σχετικά με την εικόνα.

Το σύστημα καιρού, καθώς και η χλωρίδα της Ζώνης αναβαθμίζουν την εμπειρία του Stalker 2 σε επίπεδα πραγματικού next gen. Τα γραφικά από μόνα τους δεν είναι απαραίτητα εντυπωσιακά αλλά η κίνηση των δέντρων όπως λικνίζονται στον αέρα, τα φύλλα που αιωρούνται, οι τρομεροί κεραυνοί που σκίζουν τον ουρανό, οι γεμάτοι φυτά λόφοι είναι πράγματα που δεν θα μπορούσαν με τίποτα να υποστηριχθούν από την 8η γενιά κονσολών. Ο εξαιρετικός ήχος που συνοδεύει αυτές τις εικόνες είναι στο ίδιο επίπεδο ποιότητας, αν όχι ακόμα παραπάνω, όπως φυσικά αρμόζει σε έναν τίτλο που μοιράζεται τις καταβολές του με το ομώνυμο αριστούργημα του Αντρέι Ταρκόφσκι, έναν μεγάλο μάστορα της ηχητικής και όχι μόνο.

Η νύχτα είναι κατασκότεινη και ύπουλη, ίσως και υπερβολικά σκοτεινή, κάτι που δεν θα με πείραζε καθόλου αν το gameplay την νύχτα δεν ήταν τόσο ανώφελο, καθώς από ένα παιχνίδι Stalker δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι γεωγραφικές ανωμαλίες που, ως μοναδικό σκοπό έχουν να καταστρέψουν τη μέρα του παίκτη (και τη ζωή του Skif) και να τον μεταφέρουν πίσω στο τελευταίο του save. Ίσως αν ο ύπνος ήταν ένα mechanic που ήταν και χρήσιμο πέρα από μόνο punishing, οι νύχτες να περνούσαν πιο γρήγορα στις περιοχές εκτός των camps και outposts, επιτρέποντας στον παίκτη να βλέπει τη διαδρομή του στον ανοιχτό κόσμο και να μην περπατά τυφλά μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα.

Η δυσκολία του Stalker 2 είναι ίσως ο βασικότερος πυλώνας του παιχνιδιού, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή, και το πράγμα που θεωρώ ότι αξίζει τη μεγαλύτερη συζήτηση. Ως πραγματικό sequel του Stalker, το Heart of Chornobyl δεν είναι ένα Far Cry ή Call of Duty ή ακόμα και Fallout στην Ουκρανία. Είναι ένας άξιος διάδοχος των παιχνιδιών που αγάπησαν ολόκληρες γενιές PCάδων. Κάνοντας τον δικηγόρο του διαβόλου όμως, αναρωτιέμαι αν το Stalker 2 θα ήταν καλύτερο αν ήταν λιγάκι λιγότερο Stalker. Διότι πολλά από τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το τι σημαίνει Stalker ενδέχεται να είναι πλέον απαρχαιωμένα και ξεπερασμένα.

Η αξιαγάπητη Eurojanky καβόρκα του Stalker 1 μπορεί να είναι για πάντα ένα νοσταλγικό γούτσου γούτσου, αλλά όταν κρίνεται με τα κυάλια ενός 2024 που καταδικάζει (δικαίως) τα ψεγάδια ενός παιχνιδιού, το Stalker 2 απογοητεύει λόγω των άπειρων bugs του, τόσο οπτικά όσο και μηχανικά. Η κινησιολογία του Skif είναι όσο παγωμένη και γέρικη όσο εκείνη του μέσου αντιπάλου του Jake Paul, και για κάθε φανατικό μύστη του OG Stalker που ζητοκραυγάζει επειδή “δεν είναι Call of Duty, γιατί ο Skif να κάνει combat slide;”, εγώ απορώ πως γίνεται να είμαι πιο αθλητικός από έναν Stalker ενώ έχω να σηκωθώ από το κρεβάτι από το 2004. Αυτές οι επιλογές με κάνουν να αναρωτιέμαι αν το Stalker 2 είναι ικανό να προσεγγγίσει ένα νεότερο κοινό, ένα κοινό που ίσως να έχει διδαχθεί την gaming γλώσσα από κάτι σαν ένα Call of Duty, ή αν θα είναι σημαία για hardcore ελιτιστές με νοοτροπία frat boy για τους οποίους οτιδήποτε παλαιότερο σημαίνει αυτομάτως και καλύτερο.

Παρ’όλα αυτά, το Stalker 2 δεν είναι και Shenmue III. Από μόνη της η επιλογή για ένα open world είναι μεγάλο ρίσκο και ευτυχώς ένα ρίσκο που απέδωσε. Η συνεχής φύση της Ζώνης είναι εντυπωσιακή και απαιτεί πολλά από την CPU. Επιστρέφοντας όμως στην ταυτότητα του Stalker ως σειρά, δεν μπορεί να μην γίνει αναφορά στην ραχοκοκκαλιά των παλιών παιχνιδιών, το σύστημα A-Life. Τα περισσότερα παιχνίδια λειτουργούν όπως το ιστορικό αριστούργημα του Sergio Leone “Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος”, όπου σε οποιαδήποτε στιγμή το μόνο που υπάρχει στον κόσμο είναι οτιδήποτε υπάρχει μέσα στο παρόν καρέ και αφού εξαφανιστεί από τη ματιά του θεατή, εξαφανίζεται και από προσώπου γης. Το A-Life ήταν το επαναστατικό σύστημα της GSC Game World που επέτρεπε σε όλους τους NPC να συνεχίζουν τη ζωή τους, ακόμη και όταν αυτοί βρίσκονταν χιλιόμετρα μακριά από τον παίκτη, δίνοντας την αίσθηση ότι η γη εξακολουθεί να γυρίζει είτε το θέλει ο πρωταγωνιστής είτε όχι. Δυστυχώς, το A-Life 2.0 που υποσχέθηκε ο ουκρανικός developer, απλά δεν λειτουργεί ή ίσως δεν υπάρχει, κάτι που, για παιχνίδι που θέλει να λέγεται Stalker, είναι ασυγχώρητο. Αντιθέτως, κάνοντας load το ίδιο save μπορεί να κάνουν spawn τελείως διαφορετικά mobs, απανωτά το ένα πάνω στο άλλο, χωρίς το παιχνίδι να καταλάβει πόσο κουραστικό μπορεί να γίνει.

Και η λέξη “κουραστικό” είναι μία λέξη που, όχι απλά δεν έφυγε ποτέ από το μυαλό μου καθ’ όλη τη διάρκεια του playthrough μου στο Stalker 2, αλλά ίσα-ίσα γιγαντωνόταν με την πάροδο του χρόνου. Διότι εν τέλει, το Stalker 2 δεν είναι ένα παιχνίδι που διαδραματίζεται σε έναν σκληρό κόσμο αλλά απλά ένα σκληρό παιχνίδι, μόνο και μόνο για να είναι σκληρό. Πολλές φορές ένιωθα ότι παίζω κακό DND με έναν σαδιστή DM που “την βρίσκει” βασανίζοντας τους παίχτες του, για να περνάει καλά ο ίδιος όσο οι υπόλοιποι βαριούνται και υποφέρουν. Το άνισο balancing υπάρχει σχεδόν σε κάθε πτυχή του παιχνιδιού και ξεπερνάει το λογικό όριο, ακόμα και για έναν τίτλο με πολλά στοιχεία survival horror.

Καταλαβαίνω γιατί να με κλέψει ένας εξειδικευμένος έμπορος σε κάθε συναλλαγή μας, αλλά για ποιο λόγο να με εξαπατά ο κάθε τυχαίος NPC με τον οποίο κάνω trade, στου οποίου το μυαλό η αξία ενός ξεροκόμματος, όταν το πουλάει, τείνει να ισούται με ένα όπλο μου ενώ όταν το αγοράζει, φυσικά δεν έχει καμία αξία; Τι κίνητρο έχει ο Skif να κουβαλήσει και να πουλήσει τα όπλα που πέφτουν στο πεδίο της μάχης, όταν στην συντριπτική πλειονότητα τους είναι τόσο κατεστραμμένα που δεν μπορείς καν να τα πουλήσεις ως παλιοσίδερα σε χαμηλότερη τιμή; Ακόμα και η υπηρεσία του τεχνικού που επισκευάζει τα όπλα κοστίζει πολύ περισσότερο από την τελική αξία του όπλου ΜΕΤΑ την επισκευή, και δυστυχώς η κατάσταση του equipment μειώνεται δραματικά γρήγορα, ακόμα και μετά από την εκπυρσοκρότηση μίας μόνο σφαίρας. Γιατί να μην αποφύγεις την κάθε περίπτωση combat όταν τα άγρια ζώα και οι mutants, όχι μόνο δεν αφήνουν τίποτα πίσω σαν loot αλλά, εφόσον το παιχνίδι δεν έχει καθόλου στοιχεία RPG προόδου εκτός του equipment, κάθε μάχη απλά κοστίζει πόρους χωρίς να προσφέρει απολύτως τίποτα; Γενικώς, το loot system είναι απογοητευτικά ελλιπές, με ολική απουσία valuables πέρα των artifacts που κανείς δεν αγοράζει σε δίκαιη τιμή έτσι κι αλλιώς.

Όσον αφορά το που ακριβώς ανήκει το Stalker 2 στον χάρτη των genres, η απάντηση δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Το Heart of Chornobyl είναι μεν First Person Shooter αλλά θα το έλεγε κανείς και Immersive Sim. Η κακά εφαρμοσμένη δυσκολία του το κατατάσσει στο είδος των Survival Horror, κάτι που ενισχύεται σημαντικά από το σπαρτιάτικο inventory management, το οποίο δεν δουλεύει καθόλου άσχημα. Στα περιβαλλοντικά βάσανα προστίθενται και οι βασικές ανάγκες, όπως φαγητό και ύπνος, που προφανώς λειτουργούν μόνο ως debuffs, και παρόλο που το παιχνίδι δεν χρειάστηκε να μου υπενθυμίσει πολλές φορές την ανάγκη του ύπνου, ο Skif τρώει σαν τον φίλο που κοιτάς με μισό μάτι κάθε φορά που παραγγέλνετε πίτσες και τελικά καταλήγεις να κοιμάσαι νηστικός.

Το main story campaign έχει αρκετό ζουμί και, σαφώς, δεν θεωρώ ότι δύναται να ολοκληρωθεί σε 40 ώρες, ενώ τo side content μπορεί να μην είναι αξιέπαινο αλλά οπωσδήποτε βοηθάει. Το gunplay είναι αποδεκτό, σίγουρα όχι κάτι ιδιαίτερο, με τα μονομερή στοιχεία του όπως το stealth ή το close quarters combat να αφήνουν μία μπαγιάτικη αίσθηση, ακόμα και στην Unreal Engine 5. Παρά τα αρκετά πράγματα που κάνει μέτρια ή κακά το Stalker 2, η εξαιρετική ατμόσφαιρα των πυρηνικών συντριμμιών της Ουκρανίας προσφέρει μία μοναδική εμπειρία που κανένα παιχνίδι δεν έχει καταφέρει να αποδώσει καλύτερα από το Stalker 2. Ειδικά παίζοντας με ουκρανικό σπικάζ (με ρίσκο να με πουν tryhard), η εμβύθιση στον κόσμο του Stalker 2 είναι σχεδόν αρκετή να ξεπλύνει τα τεράστια προβλήματα που το καταπονούν, όπως game breaking bugs, οπτικό shimmer και texture clashing, κολλημένα στοιχεία UI, το πολύ άδικο (κατ’εμέ) balancing, λίγο παλαιομοδίτικο gameplay, κ.π.α.

Και λέω “σχεδόν” επειδή κάπου πρέπει να υπάρχει και ένα όριο. Αν το όριο αυτό δεν ήταν το artifact, που το παιχνίδι αρνήθηκε να μου δώσει ενώ, δικαιωματικά, έπρεπε να είχε κάνει spawn, τότε ήταν σίγουρα ένας από τους πιο BS θανάτους που έχω ζήσει σε παιχνίδι (μιλάει άνθρωπος που έχει πλατινιάσει Dark Souls 1, 2, Bloodborne και Elden Ring). Ένας εχθρός που μπορεί να με ρίξει με δύο μόλις χτυπήματα, ήθελε 40 (!!!) shotgun shots (χωρίς υπερβολή) για να πέσει. Μία πολύ κενή νίκη όταν δεν έχει να μου προσφέρει οτιδήποτε με τη μορφή loot ή experience και έχω χαλάσει πάνω του medkits και σφαίρες, αλλά μόνο που δεν θα έβλεπα το Game Over screen για την διακοσιαστή φορά, μου ήταν αρκετό. Ή θα μου ήταν αρκετό, αν δεν συνέβαινε nuclear emission ακριβώς εκείνη τη στιγμή, ένα από τα πολλά καιρικά φαινόμενα που μπορεί και θα σε σκοτώσει αν δεν βρεις αμέσως shelter. Κάπου εκεί λοιπόν, στις 40 ώρες και στους 200 ακριβώς θανάτους, αποφάσισα ότι βρίσκεται το όριο, τουλάχιστον μέχρι η GSC Game World να ξαναβάλει στο φούρνο, για λίγο ακόμα, το παιχνίδι.

Το review βασίστηκε στη ψηφιακή έκδοση του παιχνιδιού, η οποία μας παραχωρήθηκε από την GSC Game World.