Ισχυρό ελιξίριο για γήρανση και λοιμώξεις

Μια νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων, της γήρανσης, ακόμη και του καρκίνου, αναδύεται από την πιθανή χρήση φυτικών σκευασμάτων.

Οι επιστήμονες αναζητούν λύσεις στη βιολογική δράση των φαρμακευτικών φυτών αξιολογώντας τις δυνατότητές τους τόσο στην αδρανοποίηση των ελεύθερων ριζών που είναι υπεύθυνες για το οξειδωτικό στρες στον οργανισμό και τη γήρανση του οργανισμού μας, όσο και στην αντιμετώπιση λοιμώξεων από ιούς και βακτήρια, ενώ διερευνούν και τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες.

Στο «μικροσκόπιο» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, του Ινστιτούτου Παστέρ και της δεύτερης παθολογικής κλινικής του Αττικού νοσοκομείου, μπήκαν τέσσερα φαρμακευτικά φυτά την ελληνικής φύσης, ο ευκάλυπτος, το θυμάρι, το δεντρολίβανο και ο βασιλικός, προκειμένου να μετρηθούν οι αντιμικροβιακές, αντιοξειδωτικές και αντιιικές ιδιότητές τους.

Είναι απαραίτητες μελέτες προκειμένου να καθοριστεί εάν τα φυτικά εκχυλίσματα είναι εξίσου αποτελεσματικά στον άνθρωπο όπως και στα εργαστήρια

Οι ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες του δεντρολίβανου, επιβεβαιώνονται από τη μελέτη

Η υποψήφια διδάκτορας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Αλίκη Τσακνή, ο καθηγητής Παθολογίας από το Αττικό νοσοκομείο Παν. Χαλβατσιώτης, η Αντιπρόεδρος Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Καθηγήτρια Δήμητρα Χούχουλα και οι συνεργάτες τους, δημοσίευσαν στο επιστημονικό περιοδικό Microorganisms, μελέτη τους, σύμφωνα με την οποία τις περισσότερες αντιοξειδωτικές ιδιότητες κατέχει το δεντρολίβανο και τις λιγότερες ο ευκάλυπτος, ο οποίος όμως κατέχει τις περισσότερες αντικαρκινικές, αλλά και αντιιικές ιδιότητες, καθώς αντιμετώπισαν λοίμωξη από τον ιό του Δάγκειου πυρετού.

Αξιολόγηση

Ας δούμε όμως τι ακριβώς μέτρησαν οι ειδικοί:

• Σε ότι αφορά τις ελεύθερες ρίζες, αξιολογήθηκαν τα εκχυλίσματα των τεσσάρων φυτών.
• Όλα τα εκχυλίσματα που εξετάστηκαν έδειξαν αντιοξειδωτική ικανότητα, με το δεντρολίβανο και τον βασιλικό να είναι τα πιο αποτελεσματικά.
• Επιπλέον, τα εκχυλίσματα και των τεσσάρων φυτών εμφάνισαν αντιμικροβιακή δράση τόσο κατά Gram-θετικών όσο και Gram-αρνητικών παθογόνων βακτηρίων. Τα Gram-αρνητικά βακτήρια είναι πιο ανθεκτικά στα εκχυλίσματα από τα Gram-θετικά παθογόνα. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από διαφορές στις κυτταρικές μεμβράνες των βακτηρίων. Επομένως, μια νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου προβλήματος της μικροβιακής αντοχής είναι η χρήση φυσικών βοτάνων.
• Στη συνέχεια αξιολογήθηκε η κυτταροτοξικότητα, όπου τα χαμηλότερα επίπεδα παρατηρήθηκαν στον βασιλικό και το θυμάρι. Ενώ τονίσθηκαν οι αντικαρκινικές επιδράσεις τους σημειώθηκε ότι η αποτελεσματικότητα ενός φυτικού εκχυλίσματος στην καταπολέμηση του καρκίνου είναι σύνθετο ζήτημα, που καθορίζεται από σειρά παραγόντων. Έτσι, μπορεί ορισμένα φυτικά εκχυλίσματα να είναι αποτελεσματικά ως αντιοξειδωτικά και αντιμικροβιακά μέσα, όμως αυτό δεν εγγυάται ότι θα έχουν πάντα θετικό αντίκτυπο στη θεραπεία ή την πρόληψη του καρκίνου.
• Η μελέτη διαπίστωση ότι και τα τέσσερα εκχυλίσματα, μπόρεσαν  να αναστείλουν τη μόλυνση από τον ιό του Δαγκείου (DENV) και μπορεί να λειτουργήσουν ως ισχυροί θεραπευτικοί παράγοντες.

Προοπτικές

Οι ερευνητές υπογράμμισαν ότι τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έχουν μεγάλες δυνατότητες για την ανάπτυξη νέων αντιικών και αντιμικροβιακών θεραπειών. Οι φυσικές ουσίες μπορεί να έχουν πολλά πλεονεκτήματα έναντι των παρασκευασμένων φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένου του ότι είναι πιο άμεσα διαθέσιμες, βιοαποδομήσιμες και έχουν λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις. Η ανάπτυξη φυτικών αντιιικών φαρμάκων προσφέρει ένα υποκατάστατο για τα συμβατικά αντιιικά φάρμακα. Οι θεραπείες με βάση τα φυτά ενδέχεται να διαδραματίσουν βασικό ρόλο σε εκστρατείες δημόσιας υγείας σε περιοχές όπου η πρόσβαση σε συνθετικά φάρμακα είναι περιορισμένη. Επιπλέον, η ανάπτυξη φυτικών αντιμικροβιακών φαρμάκων είναι μια πιθανή λύση στο αυξανόμενο ζήτημα της αντοχής στα αντιβιοτικά.

Επιπλέον, οι φυτοχημικές ουσίες μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία νέων αντιβιοτικών.

Θα ήταν επίσης ενδιαφέρον να εξεταστεί η δημιουργία υβριδικών μορίων, τα οποία συνδυάζουν συνθετικά φάρμακα με ουσίες που εξάγονται από φυτά. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να οδηγήσει σε ισχυρές θεραπείες με ένα ευρύ φάσμα αντιικών και αντιβακτηριακών δράσεων.

Εμπόδια

Ωστόσο, αυτές οι εφαρμογές των φυτών φαίνεται να έχουν κάποιους περιορισμούς.

Πρώτον, υπάρχει έλλειψη in vivo επικύρωσης. Ως εκ τούτου, η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των φυσικών συστατικών είναι αμφιλεγόμενη. Αυτές οι μελέτες είναι απαραίτητες προκειμένου να καθοριστεί εάν τα φυτικά εκχυλίσματα είναι εξίσου αποτελεσματικά στον άνθρωπο όπως και στα εργαστήρια. Επιπλέον, η μεταβλητότητα στη σύνθεση του εκχυλίσματος μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με τον ποιοτικό έλεγχο και την επαναληψιμότητα. Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να τυποποιηθούν φυτικά φάρμακα για θεραπευτικές εφαρμογές. Πολλές μεταβλητές, συμπεριλαμβανομένης της γεωγραφικής θέσης, των συνθηκών ανάπτυξης των φυτών και των πρακτικών συγκομιδής μπορούν να επηρεάσουν τη σύνθεση των φυσικών εκχυλισμάτων.

Η πιθανή τοξικότητα των φαρμάκων φυτικής προέλευσης είναι ένας άλλος περιορισμός. Παρά το γεγονός ότι τα φυτά είναι φυσικά, μπορεί να περιέχουν ουσίες που γίνονται τοξικές σε υψηλές δόσεις. Απαιτούνται κλινικές δοκιμές και τοξικολογική έρευνα για την αξιολόγηση της ασφάλειας αυτών των ουσιών. Οι περιορισμοί πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά μέσω επιστημονικής έρευνας, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι τα φυσικά εκχυλίσματα μπορούν να συμβάλουν στη θεραπεία μολυσματικών ασθενειών.

Συμπερασματικά, αυτή η μελέτη υπογραμμίζει τις πιθανές θεραπευτικές χρήσεις των φυτοχημικών ουσιών, εστιάζοντας στις αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές, κυτταροτοξικές και αντιικές ιδιότητες.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα εκχυλίσματα που μελετήθηκαν αποτελούν βιώσιμη πηγή φυσικών θεραπειών. Τα ευρήματα αυτής της έρευνας μπορούν να χρησιμεύσουν ως σημείο αναφοράς για μελλοντική έρευνα σε είδη φυτών. Θα ήταν ενδιαφέρον να εστιάσουμε στην απομόνωση και τον ποσοτικό προσδιορισμό βιοδραστικών ενώσεων (φλαβονοειδή, τερπενοειδή, φαινολικά οξέα), χρησιμοποιώντας προηγμένες μεθόδους χρωματογραφίας. Επιπλέον, η έρευνα σχετικά με την τοξικότητα, τη συνεργιστική δράση και τη βιοδιαθεσιμότητα των φαινολικών ουσιών τόσο in vitro όσο και in vivo θα είναι απαραίτητη προκειμένου οι επιστήμονες να αναπτύξουν θεραπείες με λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις.