Συμβάσεις της ESA για την ανάπτυξη γεωπαρατήρησης στην Ελλάδα

Οι έξι συμβάσεις εντάσσονται στο Ελληνικό δορυφορικό διαστημικό πρόγραμμα, το οποίο αποτελεί μια νέα πρωτοβουλία. Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ελλάδας ανακοίνωσε την πορεία υλοποίησης του έργου μόλις στα τέλη του 2023.

Το Εθνικό δορυφορικό διαστημικό πρόγραμμα αποτελεί μέρος των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ σχεδίων του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την Ελλάδα και αποσκοπεί στην ενδυνάμωση των ικανοτήτων της χώρας στον τομέα των τεχνολογιών και των εφαρμογών δορυφόρων με απώτερο στόχο τη δυνατότητα ανταλλαγής δορυφορικών δεδομένων, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική ευημερία.

Η πτυχή της γεωσκόπησης του προγράμματος που δρομολογήθηκε στα τέλη του 2023 έχει ήδη σημειώσει μεγάλα βήματα.

Έχουν ήδη υπογραφεί συμβάσεις για τους πρώτους «Άξονες» που δίνουν το πράσινο φως για την ανάπτυξη των συστημάτων θερμικής απεικόνισης και ραντάρ συνθετικού ανοίγματος, του ελληνικού δορυφορικού αστερισμού και της κατάλληλης υποδομής εδάφους.

Οι έξι υφιστάμενες συμβάσεις που υπέγραψε η ESA εν παρουσία του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος και του Υπουργείου Ψηφιακής Διοίκησης καλύπτουν τον Άξονα 3, ήτοι την πτυχή των υπηρεσιών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του διατερματικού συστήματος παρατήρησης.

Το σύστημα θα σχεδιαστεί έτσι ώστε να μετατρέπει τα ακατέργαστα δορυφορικά δεδομένα σε συστηματικές, συναφείς, έγκαιρες και αξιοποιήσιμες πληροφορίες που θα ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες χρηστών σε πέντε τομείς: γεωργία, δασοκομία, ύδατα, γη, προστασία και ασφάλεια.

Αυτές οι υπηρεσίες θα φιλοξενούνται στον κυβερνητικό κόμβο υποδομών πληροφορικής και θα καλύπτονται από τον Άξονα, 3 στο πλαίσιο 6 συμβάσεων.

Η Διευθύντρια προγραμμάτων γεωπαρατήρησης της ESA, Simonetta Cheli, δήλωσε: «Βασισμένο σε μια ισχυρή εταιρική σχέση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και βιομηχανίας και της ESA, το Ελληνικό Δορυφορικό Διαστημικό Πρόγραμμα αποτελεί ένα τρανταχτό παράδειγμα της δύναμης της συνεργασίας που θα αναγάγει την Ελλάδα σε μείζονα φορέα στον τομέα της γεωσκόπησης. Οι σημερινές έξι συμβάσεις για τον Άξονα 3 αποτελούν κομβικό σταθμό στην εγκαθίδρυση ενός διατερματικού συστήματος για τη μετατροπή δορυφορικών δεδομένων σε αξιοποιήσιμες πληροφορίες στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής παρακολούθησης, της προστασίας και της ασφάλειας. Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι η ανάπτυξη αυτής της βιομηχανικής ικανότητας και η μελλοντική διαθεσιμότητα επιχειρησιακών υπηρεσιών είναι ύψιστης σημασίας τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την Ευρώπη γενικότερα.»

Οι έξι συμβάσεις υπογράφηκαν με τους ακόλουθους φορείς:

• Την Planetek Hellas και τους υπεργολάβους Space Hellas, Neuropublic και Knowledge, για τον κυβερνητικό κόμβο των δορυφόρων της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα όσα ορίζει η σύμβαση, η Planetek αναλαμβάνει να παράσχει έναν ενοποιημένο διατερματικό κόμβο που θα έχει τη δυνατότητα να επεξεργάζεται και να μεταδίδει δεδομένα που θα παράγουν οι δορυφόροι γεωσκόπησης που πρόκειται να εκτοξεύσει η Ελλάδα. Ο κόμβος θα είναι η κεντρική μονάδα επεξεργασίας για όλα τα δεδομένα που θα συλλέγονται ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη διανομή και προσβασιμότητα για τις διάφορες κυβερνητικές οντότητες.
• Με την AgroApps ως κύρια ανάδοχο, και τους υπεργολάβους Space Hellas, EOFarm, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Cloud Signals και TotalView που θα υλοποιήσουν την υπηρεσία παρακολούθησης στον τομέα της γεωργίας, με εστίαση στη χαρτογράφηση των καλλιεργειών ανά τύπο, την παρακολούθηση της υγρασίας του εδάφους και της ανάπτυξης των καλλιεργειών.
• Με την Planetek Hellas ως κύρια ανάδοχο και τους υπεργολάβους NTUA, NOA, FORTH, KEMEA και KETYAK που θα είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση της υπηρεσίας προστασίας και ασφάλειας, με εστίαση στην αξιολόγηση του κινδύνου πλημμυρών, την ανάλυση και παρακολούθηση της άγριας ζωής και την ταυτοποίηση στόχων, όπως πλοία.
• Με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Geosystems Hellas ως κύριους αναδόχους και τους υπεργολάβους NERCO και MPLegal που θα είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση της υπηρεσίας παρακολούθησης των δασών, με εστίαση στη χαρτογράφηση βάσει της τυπολογίας τους και των δασικών καυσίμων, καθώς και στην παρακολούθηση δασικών και φυσικών περιοχών.
• Με την TotalView και την ICCS ως κύριες αναδόχους και τους υπεργολάβους CDXi Solutions, KEMEA και ΕΥΑΘ που θα είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση της υπηρεσίας παρακολούθησης των υδάτων, με εστίαση στην ποσότητα και την ποιότητα των υδάτων, καθώς και στη θαλάσσια επιτήρηση.
• Με την Geosystems Hellas, την FORTH και την NOA ως κύριες αναδόχους και τους υπεργολάβους Consortis Geospatial, Πανεπιστήμιο Πατρών, NTUA, WINGS ICT και MPLegal που θα αναλάβουν την υλοποίηση της υπηρεσίας παρακολούθησης ξηράς, με εστίαση στη χαρτογράφηση της χρήσης της γης και της κάλυψης των εδαφικών εκτάσεων, καθώς και μιας υπηρεσίας ανάλυσης των αστικών κέντρων που θα περιλαμβάνει τις αστικές θερμικές νησίδες, τη δημόσια υγεία και την ποιότητα του αέρα.