Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Η παρακολούθηση της συμπεριφοράς ζώων – που έχουν σημανθεί – από το διάστημα, θα μπορούσε να αλλάξει την φύση της έρευνας σε μια σειρά από φυσικά φαινόμενα.
Οι επιστήμονες επιστρατεύουν μερικούς ασυνήθιστους εθελοντές στην προσπάθεια τους να προβλέπουν σεισμούς, ηφαιστειακές εκρήξεις και άλλα φυσικά φαινόμενα. Προχωρούν σε σήμανση χιλιάδων σκύλων, κατσικιών και άλλων ήμερων ζώων – καθώς και ενός ευρέως φάσματος άγριας ζωής – για να ξεκινήσουν μελέτες που θα παρακολουθούν τις μετακινήσεις τους, από το διάστημα.
Το πρόγραμμα χρησιμοποιεί μικροσκοπικούς πομπούς που τοποθετούνται σε θηλαστικά, πτηνά και έντομα. Οι λεπτομερείς κινήσεις αυτών των πλασμάτων θα παρακολουθούνται στη συνέχεια από έναν ειδικό δορυφόρο που θα τεθεί σε τροχιά το επόμενο έτος.
«Ο στόχος δεν είναι απλώς να μελετήσουμε πώς αντιδρούν τα ζώα σε επικείμενα φυσικά γεγονότα όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις, αλλά να αποκτήσουμε νέες γνώσεις για τη μετανάστευση, την εξάπλωση ασθενειών μεταξύ των ζώων και τον αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης», λένε οι ερευνητές.
«Τελικά, ελπίζουμε να εκτοξεύσουμε έναν στόλο περίπου έξι δορυφόρων και να δημιουργήσουμε ένα παγκόσμιο δίκτυο παρατήρησης που όχι μόνο θα παρέχει λεπτομέρειες για τις μετακινήσεις της άγριας ζωής και την υγεία των ζώων σε ολόκληρο τον πλανήτη, αλλά θα αποκαλύπτει πώς αντιδρούν αυτά τα πλάσματα σε φυσικά φαινόμενα όπως οι σεισμοί», δήλωσε ο επικεφαλής του έργου, Martin Wikelski, του Max Planck Institute of Animal Behavior στη Γερμανία.
Η αξία της μελέτης των σημασμένων ζώων σε αυτόν τον τομέα έχει ήδη αποδειχθεί σε πρώιμα πειράματα στη Σικελία στις πλαγιές της Αίτνας, είπε ο Wikelski την περασμένη εβδομάδα. «Διαπιστώσαμε ότι η συμπεριφορά των κατσικιών είναι πολύ καλή στην πρόβλεψη μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων», συνεχίζει.
Αισθητήρες έδειξαν ότι τα ζώα γίνονται νευρικά πριν από μια έκρηξη και αρνούνται να μετακομίσουν σε υψηλότερα λιβάδια που κανονικά θα ήταν πολύ ευτυχή να επισκεφτούν. «Ξέρουν εκ των προτέρων τι έρχεται. Δεν καταλαβαίνουμε πώς το κάνουν, αλλά το κάνουν», πρόσθεσε ο Wikelski.
Ομοίως, οι ερευνητές παρακολούθησαν σκύλους, πρόβατα και άλλα ζώα στα βουνά Abruzzo έξω από τη Ρώμη και διαπίστωσαν ότι αντέδρασαν επίσης με τρόπους που προέβλεπαν επτά στους οκτώ μεγάλους σεισμούς στην περιοχή, τα τελευταία 12 χρόνια.
Οι ιστορίες ζώων που συμπεριφέρονται παράξενα πριν από σεισμούς ή εκρήξεις δεν είναι καινούριες. Ο Θουκυδίδης ισχυρίστηκε ότι οι αρουραίοι, οι σκύλοι, τα φίδια και οι νυφίτσες εγκατέλειψαν την πόλη της Ελίκης λίγο πριν από έναν σεισμό, το 373 π.Χ. Ομοίως, ο σεισμός Haicheng του 1975 στην Κίνα συνέβη λίγο μετά την φυγή φιδιών και αρουραίων από τα λαγούμια τους.
Το γιατί αυτά τα ζώα συμπεριφέρθηκαν με αυτόν τον τρόπο είναι λιγότερο σαφές. «Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας ενός σεισμού, οι τεκτονικές πλάκες γλιστρούν η μία πάνω στην άλλη κάτω από τεράστιες πιέσεις, και αυτό εκτοξεύει ιόντα από τα πετρώματα στον αέρα. Τα ζώα μπορεί να αντιδρούν σε αυτό», δήλωσε ο Wikelski, ιδρυτής της International Cooperation for Animal Research Using Space (Icarus), μιας διεθνούς συνεργασίας που περιλαμβάνει ομάδες επιστημόνων σε όλο τον κόσμο.
Το Icarus έγινε εφικτό χάρη στην επανάσταση στην τεχνολογία της σήμανσης ζώντων οργανισμών. Μικροσκοπικοί ψηφιακοί πομποί – που χρησιμοποιούν μικρές μπαταρίες λιθίου – και φθηνές και άφθονες μικροσκοπικές συσκευές GPS, κατέστησαν δυνατή τη δημιουργία εμφυτεύσιμων πομπών με βάρος μόνο μερικών γραμμαρίων.
«Πηγαίνουμε από εκεί που δεν μπορούσαμε πραγματικά να παρακολουθήσουμε τα περισσότερα είδη σπονδυλωτών στον πλανήτη, σε μια πραγματική ανατροπή», δήλωσε ο οικολόγος του Πανεπιστημίου Μίσιγκαν, Scott Yanko, στο MIT Technology Review. «Τώρα είμαστε σε θέση να παρακολουθούμε τα περισσότερα πλάσματα».
«Η κατανόηση του πώς αντιδρούν τα ζώα στις γεωλογικές αλλαγές είναι μόνο ένας τομέας ενδιαφέροντος σε αυτή την επανάσταση», λέει ο Wikelski. «Για παράδειγμα, μπορούμε να ερευνήσουμε την υγεία της άγριας ζωής από το διάστημα», συμπληρώνει.
Ένα παράδειγμα δίνεται από ηλεκτρονικούς πομπούς – εξοπλισμένους με μικροσκοπικά επιταχυνσιόμετρα βάρους 30 g – που προσαρτώνται σε αγριογούρουνα. Από τις αλλαγές στις κινήσεις του ζώου, μπορεί να διαγνωστεί εάν κάποιο από αυτά έχει προσβληθεί από αφρικανική πανώλη των χοίρων – έναν εξαιρετικά μεταδοτικό ιό – που εξαπλώνεται εύκολα μεταξύ αγριόχοιρων και οικόσιτων χοίρων.
Το να γνωρίζουμε πότε εμφανίζεται μια επιδημία στη φύση θα μπορούσε να είναι σημαντικό για τον περιορισμό των επιπτώσεων της νόσου στα αγροκτήματα, λένε οι ερευνητές. «Αυτή η εξέλιξη αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού για την παρακολούθηση ασθενειών της άγριας ζωής», δήλωσε ο Kevin Morelle, επιστήμονας με έδρα στο Ινστιτούτο Max Planck.
Η τεχνολογία θα πρέπει επίσης να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν τις διαδικασίες που οδηγούν τις μεταναστεύσεις. Έχουν τοποθετηθεί πομποί σε πλάσματα τόσο μικρά όσο οι νυχτοπεταλούδες και οι κινήσεις τους θα μπορούσαν σύντομα να αποκαλύψουν τα μυστήρια που κρύβονται πίσω από τις μεταναστεύσεις των 2.000 μιλίων που κάνουν μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής κάθε χρόνο. «Ομοίως, θα είμαστε σε θέση να μελετήσουμε τους πληθυσμούς των ζώων για να προσδιορίσουμε πώς ανταποκρίνονται στις αλλαγές των οικοτόπων που προκαλούνται από την υπερθέρμανση του πλανήτη», φρονεί ο Wikelski.
Το Ikarus είχε αρχικά προγραμματιστεί να είναι σε πλήρη λειτουργία πριν από αρκετά χρόνια, όταν η ομάδα άρχισε να συνεργάζεται με Ρώσους επιστήμονες για να χρησιμοποιήσει ένα ραδιοτηλεσκόπιο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προκειμένου να παρακολουθεί ζώα με σήμανση. «Μετά την εισβολή στην Ουκρανία αποφασίσαμε να σταματήσουμε αυτή τη συνεργασία», είπε ο Wikelski.
Ως αντικατάσταση, η ομάδα κατασκεύασε έναν μικρό δορυφόρο που ονομάζεται Icarus CubeSat, ο οποίος πρόκειται να εκτοξευτεί το επόμενο έτος. «Μετά από αυτό, θα κλιμακώσουμε τις δραστηριότητές μας μέχρι να έχουμε περίπου έξι CubeSats και ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των ζώων καθώς κινούνται και μεταναστεύουν σε όλο τον κόσμο», πρόσθεσε ο Wikelski. «Αυτό θα πρέπει να μας παρέχει έναν τεράστιο όγκο δεδομένων σχετικά με τον τρόπο που συμπεριφέρονται τα ζώα».
Πηγή: The Observer
VIA: Zougla.gr
Greek Live Channels Όλα τα Ελληνικά κανάλια: Βρίσκεστε μακριά από το σπίτι ή δεν έχετε πρόσβαση σε τηλεόραση; Το IPTV σας επιτρέπει να παρακολουθείτε όλα τα Ελληνικά κανάλια και άλλο περιεχόμενο από οποιαδήποτε συσκευή συνδεδεμένη στο διαδίκτυο. Αν θες πρόσβαση σε όλα τα Ελληνικά κανάλια Πατήστε Εδώ
Ακολουθήστε το TechFreak.GR στο Google News για να μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις τεχνολογίας.
