Ο αέρας φαίνεται να είναι μια παραμελημένη πηγή θρεπτικών συστατικών σύμφωνα με τους ειδικούς – Τα στοιχεία δείχνουν ότι μπορούμε να εισπνεύσουμε και βιταμίνες
ΝΙΚΗ ΨΑΛΤΗ
Αναπνέουμε περίπου 9.000 λίτρα αέρα την ημέρα και 438 εκατομμύρια λίτρα σε μια ζωή. Σε αντίθεση με το φαγητό, η αναπνοή δε σταματά ποτέ. Η έκθεσή μας στα συστατικά του αέρα, ακόμη και σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις, αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Τώρα, μια νέα οπτική για την υγεία μας και τον αέρα που αναπνέουμε παρουσιάζεται σε πρόσφατη δημοσίευση στο Advances in Nutrition. Σύμφωνα με τους Flávia Fayet-Moore, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Newcastle, και Stephen R. Robinson, Καθηγητή Ψυχολογίας στο RMIT University, που συνυπογράφουν τη μελέτη, ορισμένα θρεπτικά συστατικά – τα λεγόμενα αεροθρεπτικά ή aeronutrients – μπορούν να απορροφηθούν από το ανθρώπινο σώμα μέσω της αναπνοής.
Τι είναι τα αεροθρεπτικά συστατικά;
Οι ερευνητές προτείνουν τον όρο «αεροθρεπτικά συστατικά» για να περιγράψουν θρεπτικές ουσίες που εισέρχονται στον οργανισμό μέσω του αέρα που αναπνέουμε, σε αντίθεση με τα «γαστροθρεπτικά συστατικά» που λαμβάνουμε μέσω της διατροφής. Ενώ η ιδέα φαίνεται νέα, έχει στηριχθεί από δεδομένα δεκαετιών. Για παράδειγμα, ήδη από τη δεκαετία του 1960, έρευνες έδειξαν ότι εργάτες σε πλυντήρια που εκτίθεντο σε ιώδιο μέσω του αέρα είχαν υψηλότερα επίπεδα ιωδίου στο σώμα τους. Το ιώδιο δεν είναι το μόνο συστατικό που μπορεί να απορροφηθεί με αυτόν τον τρόπο. Θρεπτικά συστατικά όπως ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο, ακόμα και βιταμίνες όπως η Β12, φαίνεται να απορροφώνται από τους πνεύμονες ή την περιοχή του ρινικού επιθηλίου.
Η φυσιολογία της απορρόφησης μέσω της αναπνοής
Οι πνεύμονες και το ρινικό επιθήλιο είναι εξαιρετικά αποδοτικοί στην απορρόφηση ουσιών από τον αέρα. Οι πνεύμονες, συγκεκριμένα, μπορούν να απορροφήσουν μόρια 260 φορές μεγαλύτερα από ό,τι το πεπτικό σύστημα. Αυτά τα μόρια εισέρχονται στο αίμα και τον εγκέφαλο πολύ πιο γρήγορα σε σύγκριση με την απορρόφηση μέσω της τροφής. Η διαδικασία αυτή εξηγεί γιατί ορισμένα φάρμακα, όπως η νικοτίνη και τα φάρμακα που προκαλούν αναισθησία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά όταν εισπνέονται. Επίσης, τα οσφρητικά νεύρα στη μύτη παρέχουν έναν γρήγορο και άμεσο δρόμο για την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών απευθείας στον εγκέφαλο.
Παραδείγματα από την επιστήμη
Η έρευνα περιλαμβάνει ενδείξεις από διάφορες μελέτες. Για παράδειγμα, σε παιδιά που ζουν σε παράκτιες περιοχές με υψηλά επίπεδα ιωδίου στον αέρα λόγω φυκιών, τα επίπεδα ιωδίου στα ούρα τους ήταν σημαντικά υψηλότερα από εκείνα άλλων περιοχών, χωρίς διαφορές στη διατροφή. Εργάτες που εκτίθεντο σε υψηλά επίπεδα μαγγανίου στον αέρα είχαν αυξημένα επίπεδα στον εγκέφαλο. Αν και το μαγγάνιο είναι απαραίτητο, σε υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας, όπως παρατηρήθηκε σε συγκολλητές μετάλλων. Επιπλέον, η βιταμίνη Β12 έχει ήδη χορηγηθεί με τη μορφή αερολύματος για την αντιμετώπιση ελλείψεων, κάτι που υποδεικνύει τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν οι εισπνοές για την ενίσχυση της πρόσληψης άλλων μικροθρεπτικών συστατικών.
Γιατί αυτή η ιδέα καθυστέρησε να αναγνωριστεί;
Ο κύριος λόγος που τα αεροθρεπτικά συστατικά δεν έχουν εξεταστεί ευρέως μέχρι τώρα είναι η εστίαση της επιστημονικής κοινότητας στις βλαβερές ουσίες του αέρα, όπως οι τοξίνες και τα αλλεργιογόνα. Παράλληλα, επειδή οι συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών σε κάθε αναπνοή είναι μικρές, η πιθανή σημασία τους δεν είχε εξεταστεί σοβαρά. Ωστόσο, δεδομένα από παραδόσεις αλλά και σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι η φρέσκια, καθαρή ατμόσφαιρα της φύσης προσφέρει οφέλη για την υγεία που ίσως συνδέονται με τα αεροθρεπτικά συστατικά.
Οι ερευνητές, όπως σημειώνει η ομάδα των Fayet-Moore και Robinson, υπογραμμίζουν την ανάγκη περαιτέρω μελέτης. Χρειάζεται να εντοπιστούν τα θρεπτικά συστατικά στον αέρα που είναι πραγματικά ευεργετικά και να διερευνηθούν πιθανές εφαρμογές τους. Ιδιαίτερα σε περιβάλλοντα με φιλτραρισμένο αέρα, όπως αεροπλάνα, νοσοκομεία ή διαστημικοί σταθμοί, τα αεροθρεπτικά συστατικά μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο. Μια άλλη προοπτική είναι η ανάπτυξη τρόπων εισπνοής μικροθρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη D, για την καταπολέμηση παγκόσμιων ελλείψεων.
Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, ίσως μια μέρα να υπάρχουν διατροφικές οδηγίες που θα περιλαμβάνουν όχι μόνο τρόφιμα, αλλά και τον αέρα που αναπνέουμε. Η σημασία της έκθεσης σε καθαρό αέρα αποκτά έναν νέο, επιστημονικό λόγο: την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών που στηρίζουν την υγεία μας.
Διαβάστε επίσης:
Νύχια που σπάνε και άλλα 4 σημάδια διατροφικών ελλείψεων σύμφωνα με γιατρό του Χάρβαρντ
VIA: ygeiamou.gr