Η Ookla διεξήγαγε μελέτη για τον αντίκτυπο της ενοποίησης των παρόχων στην ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών, με στόχο να προσφέρει ανεξάρτητες και τεκμηριωμένες πληροφορίες για την πολιτική συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σύμφωνα με τα ευρήματα, δεν υπάρχει μία και μοναδική λύση που να εξασφαλίζει βελτιστοποίηση της ποιότητας των δικτύων και των τιμών για τους καταναλωτές. Η μελέτη αναλύει δεδομένα από το Speedtest Intelligence για να εξετάσει πώς διαφορετικές δομές και επίπεδα ενοποίησης της αγοράς επηρεάζουν την απόδοση των δικτύων, τις επενδύσεις και τις τιμές, όχι μόνο στην ΕΕ αλλά και σε άλλες χώρες υψηλού εισοδήματος.
Η συζήτηση για τη ενοποίηση στον τηλεπικοινωνιακό τομέα έχει αναζωπυρωθεί, κυρίως μετά από έκθεση του Mario Draghi που πρότεινε τη δημιουργία πανευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων και μια σημαντική αλλαγή στο ρυθμιστικό πλαίσιο. Ο Draghi υποστηρίζει τη μετάβαση από την προληπτική εποπτεία ανταγωνισμού (ex ante) σε μια πιο αντιδραστική προσέγγιση (ex post), όπου οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις πραγματοποιούνται μόνο όταν προκύπτουν προβλήματα. Κεντρικό επιχείρημα της έκθεσης είναι ότι η κατακερματισμένη αγορά της ΕΕ, με δεκάδες μικρούς παρόχους, υπονομεύει την κερδοφορία και αφήνει την Ευρώπη σε μειονεκτική θέση απέναντι σε πιο ενοποιημένες και δυναμικές, όπως αυτές της Βόρειας Αμερικής, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής.
Η ποιότητα των δικτύων κινητής τηλεφωνίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, διαμορφώνοντας τόσο την ικανοποίηση των καταναλωτών όσο και την ελκυστικότητα της περιοχής για επενδύσεις. Όπως αναφέρει η Ookla, οι υπέρμαχοι της ενοποίησης υποστηρίζουν ότι λιγότεροι και μεγαλύτεροι πάροχοι θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις επιδόσεις των δικτύων και να φέρουν την ΕΕ πιο κοντά στους φιλόδοξους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030. Σύμφωνα με αυτούς, η ενίσχυση των κινήτρων για επενδύσεις σε δίκτυα υψηλού κεφαλαιουχικού κόστους θα μπορούσε να επιτευχθεί με την εστίαση στην ποιότητα των υπηρεσιών αντί στον ανταγωνισμό τιμών.
Ωστόσο, οι επικριτές αυτής της προσέγγισης αμφισβητούν την άποψη ότι η ενοποίηση είναι η λύση για τα προβλήματα της αγοράς. Τονίζουν ότι η ποιότητα του δικτύου δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη δομή της αγοράς, ενώ άλλοι παράγοντες, όπως η τιμολόγηση, επηρεάζουν εξίσου την ανταγωνιστικότητα. Αντί να μειωθεί ο ανταγωνισμός, προτείνουν τη χρήση άλλων πολιτικών εργαλείων, όπως τη χρηματοδότηση υποδομών ή την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ παρόχων, ώστε να επιτευχθούν παρόμοια αποτελέσματα.
Η μελέτη της Ookla καταγράφει ενδιαφέροντα ευρήματα σχετικά με τις αγορές τριών και τεσσάρων παρόχων. Οι αγορές με τρεις παρόχους στην ΕΕ και σε άλλες χώρες υψηλού εισοδήματος εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις δικτύου και υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης των καταναλωτών. Η τάση αυτή είναι συνεπής σε όλες τις τεχνολογίες και σε επίπεδα ενοποίησης αγοράς παρόμοια μεταξύ τους. Μεταξύ των δέκα πρώτων ευρωπαϊκών χωρών βάσει μέσης ταχύτητας λήψης κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του 2024, επτά είναι αγορές με τρεις παρόχους. Οι υπόλοιπες τρεις, όπως η Δανία, η Σουηδία και η Γαλλία, είναι αγορές με τέσσερις παρόχους, όπου οι εταιρείες συνεργάζονται για κοινή χρήση δικτύων, είτε σε επίπεδο φάσματος, υποδομών τοποθεσίας ή βασικών πολυλειτουργικών δικτύων. Η έκταση αυτής της συνεργασίας είναι μεγαλύτερη από ό,τι στις περισσότερες άλλες αγορές με τέσσερις παρόχους.
Συνολικά, οι αγορές τριών παρόχων στην ΕΕ (ως τέτοια καταγράφεται και η ελληνική) προσέφεραν μέσες ταχύτητες λήψης 56% υψηλότερες από τις αγορές τεσσάρων παρόχων κατά το ίδιο διάστημα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Speedtest Intelligence. Παράλληλα, ωστόσο, το κόστος δεδομένων για τους καταναλωτές είναι σημαντικά υψηλότερο στις πιο ενοποιημένες αγορές. Το μέσο κόστος ανά gigabyte στις αγορές τριών παρόχων είναι σχεδόν πέντε φορές υψηλότερο από ό,τι στις αγορές με χαμηλή ενοποίηση.
Η ενοποίηση της αγοράς, ωστόσο, δεν αποτελεί ισχυρό δείκτη για την κάλυψη του 5G. Παράγοντες όπως η κατανομή του πληθυσμού και η οικονομική ανάπτυξη διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο. Οι πλουσιότερες και πιο αστικοποιημένες χώρες έχουν καλύτερες προϋποθέσεις για την επίτευξη υψηλών επιπέδων κάλυψης και διαθεσιμότητας δικτύου. Στις αγορές τεσσάρων παρόχων, οι διαφορές στη συνολική διαθεσιμότητα 4G μεταξύ του καλύτερου και του χειρότερου παρόχου είναι πιο έντονες από ό,τι στις αντίστοιχες αγορές τριών παρόχων.
Η Ookla καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει ένα μοναδικό προφίλ ενοποίησης που να βελτιστοποιεί ταυτόχρονα την ποιότητα του δικτύου και τις τιμές για τους καταναλωτές σε όλες τις χώρες. Εξαιρετικά παραδείγματα, όπως η Δανία (αγορά τεσσάρων παρόχων με χαμηλή ενοποίηση και πολύ υψηλή ταχύτητα λήψης) και η Ολλανδία (αγορά τριών παρόχων με υψηλή ενοποίηση και επίσης υψηλή ταχύτητα λήψης), υποδεικνύουν ότι απαιτείται ένα σύνολο στοχευμένων πολιτικών εργαλείων. Αντί για μια γενική τάση προς τη ενοποίηση, η μελέτη προτείνει μια πιο λεπτομερή προσέγγιση. Τέτοια εργαλεία περιλαμβάνουν την προσαρμογή των διαδικασιών για την ανάθεση φάσματος, την ενθάρρυνση της κοινής χρήσης δικτύων και τη μείωση της γραφειοκρατίας.
VIA: InfoCom.gr
