Η σύνδεση ήχων με σχήματα: Η μυστική καθολική γλώσσα

Ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλάμε, φαίνεται ότι όλοι οι άνθρωποι μοιραζόμαστε μια καθολική ικανότητα να συνδέουμε συγκεκριμένους ήχους με συγκεκριμένα σχήματα. Μια νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτή την ενδιαφέρουσα θεωρία, δείχνοντας ότι αυτός ο συσχετισμός είναι κοινός σε όλο τον κόσμο.

Τι είναι το R/L Effect

Η έρευνα, γνωστή ως R/L effect, εστιάζει στη σύνδεση που κάνουμε μεταξύ των ήχων R και L με τραχιά ή λεία σχήματα αντίστοιχα.

Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του καθηγητή Marcus Perlman από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, αυτό το φαινόμενο αποδεικνύει ότι οι ήχοι έχουν μια συγκεκριμένη «υφή» και «σχήμα», όπως αυτά καταγράφονται σε ειδικές αναλύσεις όπως οι φασματογραφίες.

Η έρευνα περιελάμβανε δύο συγκεκριμένους ήχους:

• Ο ήχος L παρουσιάζει ομαλές και σταθερές διακυμάνσεις, που παραπέμπουν σε λεία σχήματα.
• Ο ήχος R χαρακτηρίζεται από διακοπτόμενες και τραχιές δονήσεις, που θυμίζουν αιχμηρά και ακανόνιστα σχήματα.

Πώς διεξήχθη η μελέτη

Η μελέτη περιελάμβανε 1.030 συμμετέχοντες από 28 διαφορετικές γλώσσες, μεταξύ των οποίων Αγγλικά, Κινέζικα, Ζουλού, Φινλανδικά, Αλβανικά και Ελληνικά. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν:

1. Να παρατηρήσουν δύο γραμμές, μία τραχιά και μία λεία.
2. Να ακούσουν δύο ηχητικά δείγματα: έναν ήχο που θυμίζει το γράμμα L και έναν που θυμίζει το τριπλό R.
3. Να συνδέσουν κάθε ήχο με τη γραμμή που θεωρούσαν ότι ταιριάζει καλύτερα.

Τα αποτελέσματα

Τα ευρήματα της μελέτης ήταν εντυπωσιακά. Το 88,5% των συμμετεχόντων ταύτισαν τον ήχο R με την τραχιά γραμμή και τον ήχο L με τη λεία γραμμή.

Οι γλώσσες με τα υψηλότερα ποσοστά συμφωνίας (100%) ήταν τα Εσθονικά και τα Φινλανδικά, ενώ οι χαμηλότερες επιδόσεις (70%) σημειώθηκαν σε γλώσσες όπως τα Αλβανικά και τα Κινέζικα.

Ο καθηγητής Perlman εξηγεί ότι η σύνδεση αυτή πιθανότατα οφείλεται σε μια μορφή «εικονικότητας». Αυτό σημαίνει ότι ο ήχος ενός γράμματος μπορεί να μοιάζει με την υφή ή το σχήμα που περιγράφει.

Για παράδειγμα, οι τραχείς διακυμάνσεις του ήχου R θυμίζουν την αίσθηση ενός αιχμηρού αντικειμένου. Από την άλλη, η ομαλότητα του ήχου L αντανακλά την αίσθηση μιας λείας επιφάνειας.

Η σχέση με το Bouba/Kiki Effect

Το R/L effect θυμίζει το γνωστό πείραμα Bouba/Kiki, όπου οι λέξεις «Bouba» και «Kiki» συνδέονται με στρογγυλά και αιχμηρά σχήματα αντίστοιχα. Και τα δύο φαινόμενα υποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι μοιραζόμαστε έναν καθολικό τρόπο αντίληψης, ανεξάρτητα από τη γλώσσα ή την κουλτούρα μας.

Αν και το φαινόμενο αυτό μελετήθηκε επιστημονικά μόλις πρόσφατα, έχει ήδη εφαρμοστεί στη διαφήμιση. Για παράδειγμα, η εταιρεία Ruffles χρησιμοποίησε τη φράση «Ruffles have ridges», με έμφαση στον ήχο R, για να αναδείξει τις τραχιές υφές των προϊόντων της.

Το R/L effect αποκαλύπτει ότι οι ήχοι που ακούμε και οι εικόνες που βλέπουμε μπορεί να είναι πιο συνδεδεμένα από όσο πιστεύαμε. Ίσως, τελικά, να υπάρχει μια κοινή γλώσσα αντίληψης που μας ενώνει όλους, ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλάμε.

Βίντεο